Weblog Ken - België dreigt weer een roemrijke autofabriek te verliezen

Slecht nieuws voor de 3000 werknemers van Audi Brussels. Leek er eerder dit jaar nog baanzekerheid tot 2027, dan dreigt de terugvallende verkoop van de Audi Q8 e-tron die deadline met twee jaar te vervroegen. Ondertussen slaagt de directie er maar niet in om een opvolger te vinden voor de Audi A3, de A1, de e-tron en de Q8 e-tron varianten die er momenteel van de productieband lopen.

75 jaar autoproductie op de schop

De geschiedenis van de autofabriek in Vorst bij Brussel gaat terug tot 1948. Initieel werden er Studebakers geproduceerd onder de vleugels van Volkswagen-importeur D’Ieteren, vanaf 1954 liepen er Kevers van de band. 1.143.664 Kevers om precies te zijn, die pas in 1975 werden afgelost door de Golf en later door de Passat. In 1997 nam Seat het stokje over, gevolgd door Audi dat in 2007 besloot de fabriek in te lijven. Audi Brussels was geboren en herpositioneerde zich snel tot een hoogtechnologische fabriek waar robots het gros van de assemblage realiseerden. Vandaar ook dat er de laatste 15 jaar beduidend minder mensen aan de slag waren dan pakweg bij Opel in Antwerpen of Ford in Genk. Al heeft dat zeker met de ligging van Audi Brussels te maken.

Genesteld tussen de deelgemeente Vorst en de grote ring van Brussel heeft de moderne autofabriek een atypische ligging. Uitbreidingsmogelijkheden zijn er nauwelijks, terwijl de logistieke situatie evenmin ideaal is. Toch blijft de grootste handicap van Audi Brussels de loonkosten in België. Vergeleken met de buurlanden ligt die al snel 10 procent hoger, wat de winstmarge van de autobouwer aantast. Vandaar ook dat de Q8 e-tron naar Mexico en China verkast, hoewel de vraag naar de grote elektro-SUV blijft dalen. Audi verkocht er vorig jaar wereldwijd slechts 53.555 stuks van, terwijl andere EV-fabrikanten dat soort volumes in een goede maand draaien. Het aanbod van Audi (Brussels) strookt dus niet meer met de vraag, terwijl toegankelijkere modellen uit de VAG-portfolio al een productiefaciliteit hebben of besproken zijn.

Ooit het paradepaardje van Audi

De tanende vraag naar de Q8 e-tron is typerend voor de bredere malaise die de EV-dip wordt genoemd. Nu de early adopters en de professionals bediend zijn, kijkt de particulier de kat uit de boom en wacht die vooral op goedkopere modellen. Van de Chinezen hoeven we die momenteel niet te verwachten, terwijl de Europese fabrikanten op dat vlak aarzelen. De goedkoopste Q8 e-tron kost in Nederland daarentegen €78.990, terwijl dat in België zelfs €91.690 is. Doe daar nog een stel Duitse opties bij en je zit zo over de ton. Dat het Europees Parlement twijfelt over de ban op nieuwe auto's met verbrandingsmotor per 2025, helpt die situatie allerminst.

Audi Brussels is al sinds 2018 gespecialiseerd in de productie van EV’s én batterijen. Zeker wat dat laatste betreft was de fabriek op dat moment state-of-the-art, maar inmiddels zijn er verschillende spelers bijgekomen. Terugschakelen naar assemblage van automodellen met verbrandingsmotor is helaas geen werkbare optie. Toch heeft de Raad van Bestuur de ondernemingsraad verteld geen herstructurering van de fabriek te willen doorvoeren. Daarop volgt dan een proces waarbij het bestuur samen met de sociale partners oplossingen probeert te zoeken. Ondertussen zegt Oud-Minister van Werk Kris Peeters -die de sluitingen van Opel en Ford heeft begeleid- “dat de politiek het tij nog moeilijk kan keren als de productie verliesgevend is.”