Weblog - Hoe design zichzelf de strot omdraait

Design is tegenwoordig niets meer dan het marktconforme stijlgemiddelde; de optelsom van alle hoekjes en vouwtjes, kieren en gaten, led- en lasertierelantijnen waarmee fabrikanten elkaar op stang joegen tot er niks nieuws meer te verzinnen viel. Nou ja, normale auto’s, maar daar zit de verwende markt behalve in het Dacia-segment niet op te wachten. Het draait zichzelf de strot om.

Nou niet de Aziatische copycats alle schuld in de schoenen schuiven. Het ligt genuanceerder. De Europese designcultus veroorzaakte de crisis, de Chinezen brengen hem als trendvolgers aan het licht. Kijk wat je na de op alles en iedereen lijkende MG’s, de Aiways 5 of Seres 3 nu weer in de aankomende Nio ET5 ziet; het hele modespectrum.

Natuurlijk Tesla’s Model 3, zijn uitverkoren concurrent, de streepkoplampen van Hyundai, de luchtinlaten van Toyota, in de doorlopende lichtstreep achter alle Porsches van Taycan tot Panamera. Ook de suv van dat merk, de volstrekt anonieme ES8, kan overal vandaan komen.

Zeg niet dat de Chinezen het niet snappen. Ze snappen het juist prima. Ze doen exact hetzelfde als bijna alle andere autofabrikanten wereldwijd; ze proberen wanhopig een eigen toon te treffen. Ze missen alleen de kapstok van een logo en de van BMW tot Volvo nog herkenbare stijlkenmerken van een huis met geschiedenis. Dus ze roeren dapper in de grote designpot en brouwen het gulden, voor niemand aanstootgevende gemiddelde. Potentiële kopers voor het hoofd stoten, daar ga je als nieuwkomer niet aan beginnen. Succes, Nio. Misschien werkt het, als jullie verder goed genoeg zijn. Maar ook jullie nieuwste zal ik niet onthouden.

Dat is iets om je zorgen over te maken. Want in de grote smeltkroes wordt onzichtbaar wat je op de kaart had willen zetten; het eigen smoel. Meer dan ooit voelen fabrikanten de dwingende commerciële noodzaak auto’s met een unieke, direct herkenbare vormgeving op de markt te brengen. In het EV-tijdperk zijn er weinig andere  onderscheidingsmiddelen over. Het is de enige manier om te verhinderen dat je verdwijnt in de geruisloos voortsuizende massa van het stekkerleger. Maar wat krijg je als iedereen aan de eenheidsworst probeert te ontsnappen? Meer van hetzelfde, want het aantal ontsnappingsroutes is beperkt – een auto blijft een auto. Het is de paradox van de mode en daar worden de Chinezen voor gestraft zolang ze zich aan onze stijlprincipes conformeren.

BMW i Vision Circular

Dat doen Hyundai, Mercedes en in zekere zin BMW met de gigantische iX dus wel goed. Allemaal vonden ze in de leeggeviste designvijver toch nog inspiratiebronnen voor een eigen taal. De Ioniq 5 is op dit moment een van de zeldzame characters op de weg. Hij is de mooiste en eigenzinnigste EV van allemaal. Over de EQS mogen de meningen verschillen, die enorme, haast Frans elegante boog op wielen etst zich op je netvlies. Het van deur tot deur beschermde dashboard is de toekomstdroom waarvan je nooit gedacht had dat hij uit zou komen. Ik vond hem awesome. Zelfs voor de iX voelde ik iets. De Quasimodo onder de suvs straalt in zijn mateloze plompheid toch een zelfvertrouwen uit dat hem bijna aantrekkelijk maakt. Hij durft tenminste uit de toon te vallen en het interieur is in zijn transparante eenvoud eersteklas design. Al kan hij statement-wise niet in de schaduw staan van BMW’s Vision Circular Concept, die hopelijk ooit de opvolger van mijn i3 wordt. Zijn uiterlijke verwantschap met de vreemde, radicale concept cars uit mijn jeugd maakt hem onweerstaanbaar. Het interieur met paars salonmeubilair is hippie-scifi anno 1970, en beslist geen grap. Bij BMW weten ze: Die kant moet het op, anders is het over en uit voor de auto als hebbeding. Als het scheurtijdperk toch voorbij is, dan maar een lounge op wielen. Lelijk? Het is als met mijn lieve, knollige stekker-BMW’tje; als zeurpieten STOM DING gaan roepen, weet je dat je goed zit. Met mijn A2 ging het net zo. En probeer nu maar eens een nieuwe Audi te onthouden.