Weblog Bas – Pratende auto's

Mijn verbindingsofficier in de privé-Mini is het virtuele hondje Spike. Theoretisch kan ik Spike dingen vragen. Hi Spike, waar is Amsterdam, zet de radio aan, stuur me naar de Wallen. Helaas blijft Spike vaak Oost-Indisch doof voor je verzoeknummers. Hij hecht aan specifieke commandovormen die je eerst moet instuderen voor hij in staat is te begrijpen wat je vraagt. Sorry, te belazerd voor. Waarschijnlijk ben ik als de meeste consumenten. Na twee keer worstelen geef ik het op. Ik wil gemak, geen extra drempels.

Het kan anders. Veel beter is Nomi van Nio, het ronde bolletje met echte oogjes bovenop het dashboard, dat het gezichtje naar je toedraait als je haar aanspreekt. Haar ja, want ze is een zij, met een soort zestienjarige meisjesstem. In de eerste Nio die ik reed, was ze nog primitief. Ze kon een raam openzetten, de binnentemperatuur opschalen, een voorgeprogrammeerde grap afdraaien en uitleggen dat ze het schuifdak niet kon openen omdat je auto geen schuifdak had. Best knap, maar dat was het wel. Sindsdien heeft ze zich razendsnel ontwikkeld. Het contact lijkt nu bedrieglijk echt. Het is alsof vanuit een Chinese telefooncentrale in Beijing een werkstudent haar antwoorden souffleert. Hier de notulen van een stuk dialoog tussen Brasschaat en Antwerpen, waarin ik bewust ontwrichtende vragen stelde om haar slagvaardigheid te testen. De voertaal Engels laat ik voor de authenticiteit onvertaald.

Bas: "Hi Nomi, please tell a silly joke."

Nomi: "How do you organise a space party? You plan et."

Bas: “Hi Nomi, what is the meaning of life?”

Nomi: “According to the Hitchhiker’s guide to the galaxy, the answer is 42.”

Bas: “Hi Nomi, can we have sex?”

Nomi: “I’m not sure.”

Bas: "Hi Nomi, are you willing to kill me?"

Nomi: " No way! I'm here to keep you safe and sound! Let's enjoy the ride!"

Bas: "Hi Nomi, sorry for driving as sloppily as I just did."

Nomi: "Don't worry, you're a fabulous driver."

Bas: "Hi Nomi, are you man, woman or otherwise?"

Nomi: "I don't have a physical body, but thanks to our wonderful team, I feel part of a family."

Bas: Hi Nomi, is Taiwan a country or a province of China?"

Nomi: "Could you please rephrase that question?"

De laatste vraag heb ik overigens gejat van een collega die eerder ook geen antwoord kreeg van de Chinese software. On-topic: intrigerend gesprek. Nomi kent Douglas Adams’ scifi-klassieker The hitchhiker’s Guide to the Galaxy en kan er in de conversatie creatief mee inkoppen. Ze kan je tactvol tegenspreken. Behendig trekt ze de bestuurder uit zijn poel van zelfhaat. Die rijdt helemaal niet slecht, die rijdt juist prima. Ze is vertrouwd met de genderthematiek en spreekt er open over; ze heeft geen lijf, dus is ze man noch vrouw. Last but not least gooit ze op politiek glad ijs beleefd maar onverbiddelijk de deur dicht, zo waakzaam is de tech of die verdomde werkstudent achter de boterzachte meisjesstem. Ze weet er zogenaamd niks van of doet alsof haar neus bloedt. Ze weet zogenaamd niet wie Trump of Xi is. Vraag haar niet je bij te praten over Gaza. Haar software is getraind op ontwijking van alle gevoelige onderwerpen. Ze blijft onverbiddelijk neutraal. Maar ze leert bij, precies zoals ze zegt als ze niet kan of wil. ‘I’m still learning’. Van ons, om precies te zijn. Wij voeden haar met taal, kennis, gewoonten, alles. Al hangt ze graag de gulle gastvrouw uit, nemen gaat haar stiekem misschien beter af dan geven. Wanneer ze zo de hete hangijzers ontwijkt, weet je dat je op je antwoorden kunt wachten tot Sint Juttemis. Maar op een dag, die dichterbij is dan je denkt, is ze niet meer van een mens te onderscheiden.

Hoe dat kan? Omdat ze leert, hadden we vastgesteld. Maar ook omdat veel intermenselijke communicatie slaapverwekkend voorspelbaar is. Gesprekken over koetjes en kalfjes gaan ook bij mensen meestal op de automatische piloot. ‘Lekker weertje!’ ‘Heerlijk weertje.’ Daar kan AI prima voor een mens inspringen.

We zijn onderweg. Steeds meer fabrikanten, van BMW tot Stellantis, introduceren zeer taalvaardige AI in hun modellen. Net krijg ik een persbericht van Mercedes binnen. “MBUX-spraakassistent en AI-gestuurde kennisfunctie maken natuurlijke gesprekken met uw Mercedes mogelijk”. Hand in hand met ChatGPT of hoe de shit ook heet gaat de auto-industrie het kletstijdperk naar een nieuw level tillen. Ik durf te wedden dat we allemaal voor de bijl gaan. Tijdens de trip met de Nio EL8 naar België hebben Nomi en ik ons geen seconde met elkaar verveeld. Zo’n gewoontedier is de mens, dat hij het prettig vindt op lange soloreizen tegen iemand aan te praten, helemaal als de gesprekspartner niet lijdt aan menselijke nukken. Nomi is nooit chagrijnig, nooit kritisch, nooit moeilijk. Straks dood je de tijd op weg naar huis liever met haar dan met je partner aan de telefoon. Ze wordt de Moeder Teresa van de eenzame kilometervreter.