Weblog Bas - F*** Elon, verkoop je Tesla

Het morele exhibitionisme maakt een beetje wee, maar Elons bekering tot de rabiate graaicultuur van Trump was dan ook wel een licht verbijsterende  ommezwaai. Tot twee jaar geleden was Elons profiel nog vrij onbezoedeld. Hij stond in elk geval voorbeeldig aan de goede kant als aanjager en ceremoniemeester van een energietransitie die de complete fossiele auto-industrie op de knieën kreeg. Daar wilde je bij horen. Heel progressief Amerika omarmde de selfmade held. Zes jaar geleden kwam ik bij de Superchargers in Californië dan ook vooral ex-Volvo- en Prius-rijders tegen, hoogopgeleide democraten met coole banen en een liberale kijk op het leven. Ze zwoeren bij hun auto’s, en ze haalden hun schouders op als er per ongeluk een bumper van hun Model 3 donderde. Dat was niks, collateral damage van de grote revolutie, kwam allemaal goed. De gehate Rams van de Republikeinen parkeerden twee parkeervakken verderop nog oppermachtig en luidruchtig, maar hun dagen waren geteld. Fuck them!

Hoe verwarrend. Musk was een democraat die uren in de rij stond om Obama’s hand te schudden. Hij sympathiseerde met Biden. In de Tesla-fabriek in Fremont, waar ik in 2018 een rondleiding kreeg, voelde je de frisse adem van een energieke, opstandige tegencultuur, de vibe van het hippietijdperk. De ommekeer twee jaar geleden overviel zijn fanbase en zelfs mij. Zo gek is dat ongemak van Teslarijders niet. Auto’s symboliseren altijd waar je staat. Naar Mercedes-rijders werd direct na de Tweede Wereldoorlog even anders gekeken dan vandaag. Generaties fatsoenlijke Nederlanders kochten na de Tweede Wereldoorlog geen Duitse auto’s.

En Musk heeft rare opvattingen. Zijn complottheorieën over covid, zijn woke-haat, zijn flirt met de anti-abortusbeweging of zijn visie op transgenders – onder wie een van zijn eigen kinderen, wat de pijn nog navoelbaar maakt - zijn voor zijn opponenten olie op het vuur. Zijn wappieneigingen gaan blijkbaar diep. Toch zou ik graag weten wat hij thuis onder de douche over Trump denkt. Weinig goeds, zegt mijn intuïtie. Diep in zijn hart, denk ik, veracht hij alle politici. Maar hij moet ze wel aan zijn kant hebben. Nu is Musk de strateeg die weet hoe je als ceo soms eieren voor je geld moet kiezen. Hij dacht bijtijds: Wat als Trump wint, die EV’s stomme apparaten vindt? Dat kan link worden. Hoe kan ik de gevolgen vóór zijn? Door hem in te pakken. Oké, dat moet dan maar. Zonder vuile handen hou je je zaak niet overeind. Zo dealt Musk al jaren met Chinezen, waar je trouwens niemand over hoorde. Trump is blijkbaar erger dan dat mensvijandige regime. Daar kun je lang en breed over discussiëren, één ding staat vast: Musk zijn banden met China niet en die met Trump wèl verwijten is meten met twee maten.

Of hij met Trump op het juiste paard wedde is een ander verhaal, hoewel ik nog moet zien dat openbare Tesla-shaming hem commercieel gaat opbreken. De gun-factor blijft ook voor iemand met zijn schijnbaar onbegrensde macht een prettige steun in de rug.

Wel moet de Tesla-spijtoptant zijn argumenten op een rijtje hebben, vind ik. Voor mensen die nu over Musks alliantie met Trump struikelen had Tesla’s landing in Sjanghai een dealbreaker moeten zijn. Als het dat niet was, moeten ze nu geen grote mond opzetten. Moraal moet consequent zijn. Dat brengt me op de vervolgvraag waar afvalligen zich zouden moeten melden als ze echt een auto zonder vuile smetten willen.

Dat wordt moeilijk, kan ik je verzekeren. Welk merk voldoet aan de morele meetlat? Volvo? Is Chinees. Mercedes? Ook in China. Volkswagen? Heeft de Chinese automarkt zo’n beetje uitgevonden. Stellantis? Bouwt auto’s in China. Jaguar-Land Rover? Alliantie met Chery. BMW? Liet speciaal voor de Chinezen grilles tot wanstaltige proporties opblazen. Enzovoorts. Hoe dat kan, fatsoensridders? Een autofabrikant zit waar het geld zit. "Met moraal kom je niet ver in deze branche", verzekerde een Britse auto-executive me eens tussen neus en lippen. Het is de bittere waarheid. En waren Europese concerns Amerikaans geweest, dan zouden ze óók met Trump hebben geflirt, hoewel misschien voorzichtiger dan de rasprovocateur Musk, die met de rugdekking van zijn succes en ongekende kapitaal graag op gevoelige tenen trapt, en roekeloos genoeg is om zijn belangen op het spel te zetten. De hoofdzaak is: Hij wil naar Mars, en hij steunt iedereen die de administratieve hobbels uit de weg kan ruimen. Als dat Trump is, hem een biet. Scrupules zijn mooi, maar je wordt er niet de rijkste man ter wereld mee. Dat is ook een relativeringsles voor u en mij. Moesten wij al onze bezittingen op morele criteria toetsen, dan hadden we geen droge draad meer aan het lijf.

Tot slot moet ik natuurlijk deze vraag beantwoorden: Wat zou ik doen, als ik Tesla reed?

Hem houden. Zulke efficiënte, intelligente auto’s. Wat er ook aan mankeert, de maatstaf in stekkerland. Punt uit.