De lol van het leger

Vandaag is het D-Day. Achtenzestig jaar geleden begonnen de geallieerden aan Operatie Overlord, de welbekende luchtinvasie op de stranden van Normandië die het einde moesten inluiden van de Tweede Wereldoorlog. Voor mij persoonlijk is het juist om die reden elke keer weer een bijzondere dag, al was het maar omdat mijn generatie (godzijdank) zulke exercities alleen nog maar kent van geromantiseerde prachtseries als Band of Brothers en ik de gedachten aan die helden graag levend houd. Veel van de mannen die op die zesde juni 1944 uit vliegtuigen sprongen of zich een weg moesten banen uit hun onder vuur liggende landingsvaartuigen waren zo jong, dat ik ze met mijn zesentwintig jaartjes al lang en breed overleefd heb. Iets om stil bij te staan.
Juist daarom vond ik het heel bijzonder dat ik iets meer dan een maand geleden de kans kreeg om mee te rijden in een optocht van klassieke legervoertuigen. Op de dag dat wij onze bevrijding vieren, sloot ik me aan bij de Westland Liberation Tour, een colonne van vele tientallen verschillende Jeeps, Nekafs, Dodges, halftracks en motorfietsen die daadwerkelijk dienstjaren hebben gemaakt. Op uitnodiging van Club RAL 6014 (vernoemd naar de kleurcode van de legergroene lak op de voertuigen) hobbelden we dwars door het Westland, onder toeziend oog van werkelijk duizenden toeschouwers. Ik vond het een bizarre gewaarwording, mensen die anno 2012 langs de kant van de weg gaan staan zwaaien naar langs rollende legertrucks, alsof we de bevrijder zelf waren. Soms letterlijk rijen dik!

Dubbel-klutsen
En toch trof dit fenomeen me hard. Hier is meer aan de hand, dit zijn meer dan zomaar wat hobbyisten met hun klassiekers… Het eerste deel van de dag klauterde ik aan boord bij Carlos Kling, die de route aflegde in een immense FWD (een vierwielaangedreven kolos met de cabine boven de motor) uit de jaren '30. Carlos is een karakteristieke vent: zijn handen grof door de noeste arbeid in de autowerkplaats, een kenmerkende sigaar in zijn mond en een onmiskenbare Westlandse tongval. "Ik ben zogezegd niet op mijn bekkie gevallen…" Ik genoot van Carlos, want terwijl we al 'dubbel-klutsend' (van synchromesh hebben die oude dingen nog nooit gehoord) en met een slakkengangetje door de Westlandse dorpskernen klapperden, ontdekte ik een kerel die met passie en toewijding in dit wereldje bezig is. Zijn lief en leed stopt Carlos in 'die dingen', zoals hij de collectie van RAL 6014 (bestaande uit onder meer een werkende tank, diverse Nekaf-Jeeps en talloze leger-Dafjes, zie www.clubral6014.nl) consequent noemt, met als doel om er zoveel mogelijk rijdend te houden. Stad en land zoeken ze af naar onderdelen. Sommigen noemen het belachelijk omdat ze die 'oude zooi' in het museum vinden horen, ik vind het bewonderenswaardig. Al zijn ze volgens Carlos, nuchter als-ie is, ook ideaal als kampeerwagen…
Het tweede deel van de route bracht ik door aan de zijde van Joost van den Berg, eigenaar van een veel modernere Nekaf. Zo'n Jeep-achtige lijkt op de aloude Willy's, maar is het niet. Compleet met baret op zijn hoofd en de broek poffend in originele legerkisten, past Joost helemaal in het plaatje achter het stuur van zijn tot in het detail correct uitgedoste voertuig. Een radio, helmen, camouflagenetten, voorraadkistjes, het ligt allemaal aan boord. Dit is folklore, maar dan op een hele stoere manier. Naarmate de route vordert begin ik me steeds meer af te vragen wat ik hier nou van moet vinden. Wat is nou toch de lol van het leger? De duivel in me zou deze mannen kunnen betitelen als overjarige kinderen die zo nodig een levensgroot speeltje willen hebben en boos zijn dat ze volgens de Nederlandse regels geen replicageweren mogen plaatsen. Maar dat zijn het niet. Gelukkig geeft Joost, die zelf ook decennialang actief was bij Defensie, even later zelf het antwoord: "Dit is meer dan zo maar een stukje rijden. Voor mij persoonlijk is het belangrijk om deze auto's aan het publiek te tonen. Vooral aan de jeugd, voor wie het tegenwoordig inderdaad alleen maar stoere dingen zijn waar vroeger 'helden' in reden. Dat waren het zeker niet, deze voertuigen hebben stuk voor stuk heel wat ellende gezien. Ik wil de toeschouwers langs de weg duidelijk maken dat we blij mogen zijn dat we dit soort voertuigen nu kúnnen bewonderen, zonder dat je hoeft te vrezen voor je leven." Waarvan akte. Geniet van je dag.