Banaan wel, mandarijn niet
Aan welke kant maak je een banaan eigenlijk open? Daar waar het steeltje ooit zat of juist aan de andere kant? Eenmaal deels van zijn gele jas ontdaan is het een stuk fruit dat zich eenvoudig achter het stuur laat verorberen, in tegenstelling tot een mandarijn of sinaasappel, die zich maar moeilijk laten uitkleden. Eigenlijk zou er een verbod moeten komen op het verorberen van één van die twee vruchten als je aan het rijden bent, tenzij thuis gepeld en in partjes verdeeld. Een appel kan dan weer wel, hoewel je ook in dat geval met slechts één hand stuurt. Maar da's geen punt, er mag zoveel: foto maken met je iPod, WhatsApp sturen vanaf je iPod, rekensommetje maken op je iPod, het weer checken op je iPod, boodschap inspreken op een voicerecorder, zakje snoep openscheuren, navigatie programmeren, boterham oppeuzelen, praten met je passagier, kijken naar een billboard, aan Doutzen Kroes denken. Het is allemaal geoorloofd. Laatst reed er kilometers lang iemand voor mij die zijn rechterhand tegen de hoofdsteun van de passagiersstoel hield. Dat mag ook. Beboet word je pas als deze handelingen tot 'afwijkend gedrag' leiden. Vluchtstrook meepakken, geen richting aangeven (daar mag van mij een boete van tenminste € 300 op komen te staan, want uiterst a-sociaal) of andere slordigheden. Hoe anders is dat met het vasthouden van een mobiele telefoon. En inderdaad, daar heb ik al eens over geschreven. En nee, ik heb helemaal niets tegen handhaving, verkeerstoezicht of politie, zoals in de reacties van sommigen wel eens wordt beweerd. En nee, ik ben niet onlangs bekeurd op niet-handsfree bellen. En ja, ik weet heel goed dat een telefoongesprek voeren tijdens het autorijden ten koste gaat van je concentratie op het verkeer. Daar is geen speld tussen te krijgen. Desondanks blijf ik sterk ageren tegen het feit dat er een boete staat op het vasthouden van een mobieltje tijdens het rijden. Zelfs al je 'm op dat moment niet eens als telefoon gebruikt. En wat voor boete: maar liefst € 220! Het gemak waarmee dit wetsvoorstel destijds is aangenomen getuigt van enorme kortzichtigheid. Op de website van het Openbaar Ministerie valt te lezen: 'Feit: jaarlijks vallen er circa 600 slachtoffers door mobiel bellen in een auto', terwijl even verderop in de tekst staat: 'De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid schat dat er per jaar circa 600 slachtoffers vallen door bellen tijdens het rijden'. Ja, wat is het nou, feit of schatting? En dat getal 600 blijkt eveneens een schatting, een veronderstelling. De reden dat ik dit nu weer te berde breng is het feit dat een recent onderzoek door een Zweeds verkeersveiligheidinstituut wederom (in 2003 gebeurde dit ook al) aantoont dat een telefoongesprek voeren tijdens het rijden weliswaar afleid, maar dat dat niet specifiek wordt veroorzaakt door het vasthouden van een toestel. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de overheid om te kunnen bepalen wat het beleid moet zijn ten aanzien van bellen en rijden. In het bijna honderd pagina's omvattende rapport wordt gesteld dat het gebruik van mobiele telefoons zowel voor- als nadelen kent. Een opmerkelijk advies in het rapport: handhaving dient gericht te zijn op nalatig gedrag en niet op het gebruik van een specifiek apparaat. Kijk, dat is klare taal en daarmee slaan de onderzoekers de spijker op z'n kop. Verderop lees ik: 'Het is onze visie dat een combinatie van tegenmaatregelen, die de bestuurder informeren en begeleiden in het veilig gebruiken van mobiele apparaten, te verkiezen is boven een wet die het gebruik daarvan verbiedt tijdens het rijden.' Hieruit spreekt redelijkheid, het zet aan tot nadenken en bewustwording. Rücksichtslos bekeuren om het simpele feit dat je in plaats van een banaan een mobiele telefoon in je handen hebt gaat elke vorm van redelijkheid te boven. Het wordt verkocht onder het mom van 'het leidt af en rijden met één hand aan het stuur is gevaarlijk'. Kan zijn, maar dan ook € 220 als het slechts een banaan betreft. En ook € 220 als je continu met je passagiers zit te kleppen.