Test: Mazda 3 MPS (2009)

Bij deze eerste kennismaking op Duitse bodem ontbreekt het ons aan tijd voor een uitgebreide vergelijkende test. Vast staat wel dat de Mazda 3 MPS niet meer de krachtigste voorwielaandrijver onder de hot hatchbacks is, dit jaar kwam Ford immers met de Focus RS die het rubber van zijn voorbanden teistert met maar liefst 305 pk en meer dan 400 Nm koppel. Dat neemt niet weg dat de nieuwe 3 MPS nog altijd een van de krachtigste GTI's is. Een dikke 2,3 liter turbo onder de kap en knallen maar. Over zijn prestatiepotentieel laat de Mazda voortaan geen twijfels meer bestaan. In tegenstelling tot zijn wat bedeesd voor de dag komende, maar net zo sterke, voorganger schreeuwt de MPS het uit dat –ie hard kan. Het door onze landgenoot Laurens van den Acker (die inmiddels naar Renault verkast is) getekende uiterlijk grijnst voorliggers en tegemoetkomend verkeer vals tegemoet. Een luchthapper in de grille, niet zo'n Subaru-achtige dakkapel maar meer een soort brievenbus en de zwarte kunststof golven in het front doen hun imponerende werk uitstekend. De normaal zo vriendelijk glimlachende 3 krijgt er iets geniepigs door. De 18 inch wielen, de achterspoiler formaatje surfplank en de twee uitlaten doen de rest. Wat een verschil met de vorige 3 MPS die je nauwelijks kon onderscheiden van een bescheiden 1.6!

Beschaafd geluid
Dit is een sportieve machine met 260 pk en 380 Nm. Zoiets wek je niet tot leven met een sleutel, dat doe je met een startknop. Buitenstaanders horen een donker gepruttel uit de uitlaten, op elke hoek van de kont een. Van binnen hoor je er niet veel van. Ook niet als de turbo er vanaf 3.000 toeren lekker aan gaat sleuren. Boven de 6.000 toeren neemt de trekkracht al wat af en bij dat toerental lopen er nog altijd geen rillingen over de rug. Dit is geen vijfcilinder, zoals in de twee snelste Fords Focus ligt, dit is geen hitsige toerenmachine zoals in de Honda Civic Type R ligt maar een brommende vierpitter. De soundengineers van Mazda hebben het beschaafd gehouden.

Onrust in stuur
Minder beschaafd gaat het eraan toe wanneer je het volle vermogen los laat op de voorwielen. Elektronische beteugeling via het motormanagement zorgt ervoor dat de trekkracht in de eerste versnelling maximaal 325 Nm bedraagt, in twee schroeft de elektronica het koppel op tot 350 Nm, staat de zesbak in drie of 'n hogere versnelling dan stuurt de krachtbron het volle pond via de transmissie naar de voorwielen. Dan praten we over 380 Nm, dat bij 3.000 toeren vrijkomt. Mechanische krachten doen de rest. Het limited sperdifferentieel kan tot tweederde van het koppel naar het voorwiel met de meeste grip sturen. Wielspin wordt zo tegengegaan. Op droog wegdek slaagt 't daar goed in, maar wat een onrust in de besturing! Het stuur trekt woest naar links en rechts. Iets waar de vorige Mazda 3 MPS ook al last van had. Hoe zeer ze bij Mazda ook hun best gedaan hebben om het beruchte torque steer van krachtige voorwielaandrijvers tegen te gaan, je voelt erg veel van de 260 pk in het stuur. Te veel. Ja, wat wil je dan, horen we u al denken, 260 pk op de voorwielen... Met de zogenaamde revo knuckle voorwielophanging laat Ford zien hoe het ook kan. Want serieus, de 305 pk sterke, voorwielaangedreven Focus RS laat je veel minder van de brute power in het stuur voelen. De Renault Megane R26 had ook een dergelijk systeem. Dat maakt die twee hatchbacks scherper dan de Mazda 3 MPS, die te onberekenbaar is met zijn voorkant.
De twee middelen die Mazda inzet om het koppel de baas te worden, zijn niet helemaal afdoende en dus komt het op de beheersing van de gasvoet aan. Jawel, die ouwe, vertrouwde rechtervoet, en het koppie van de bestuurder. Net als vroeger…maar we denken niet dat Mazda het zo bedoeld heeft.
Van een staartlastig kontje heeft de 3 geen last, en ook overhellen doet hij niet veel. De Japanners hebben de koets stijver gemaakt, en met extra verbindstukken tussen de achterste veerpoottorens en de bodemplaat wordt beweging van de koets tegengegaan.

Begrensd op 250
De 3 MPS is zo snel dat hij een begrenzer heeft. Bij 250 km/h treedt die in werking. Voor het gevoel loopt de hatchback niet heel veel harder, want nadat je 'm bij 220 in zes knalt is de versnelling tot 240 lekker, daarboven klimt de snelheidsmeter gestaag. De strijdt tegen de luchtstroom gaat veel van 'm vergen. Wel uiterst vermakelijk om met een auto als deze Duitsers op de Autobahn het nakijken te geven. Daar houden ze niet van! Bij Mazda hebben ze de MPS perfect klaargestoomd voor het snellere autobahnknallen. Veel ontwikkelingswerk vond plaats bij Mazda's Europese hoofdkantoor in het Duitse Oberursel, op twee uur rijden van de Nurburgring. Konden de testrijders op weg naar de Nordschleife al vast lekker warm draaien, het echte afstelwerk vond uiteraard op het enerverende asfaltlint plaats, ook wel bekendstaand als de Groene Hel. Dat Mazda al snel met deze MPS zou komen werd halverwege 2008 duidelijk. De gewone, nieuwe 3 moest nog zijn debuut maken, maar onze spionagefotograaf signaleerde al een ingepakte heftige versie op de Ring. Da's wel een verschil met de vorige MPS, die pas kwam toen de 3 ver in z'n levenscyclus zat.

Turbodrukmeter
Mazda liet zich lekker gaan bij het optisch aankleden van de 3 MPS. Voor het interieur ging het ontwikkelingsteam wat minder enthousiast te werk. Natuurlijk, er zijn de speciale stoelen met rood-zwarte bekleding, in een motief dat terugkeert op lijsten die over het dashboard lopen. Het is echter niet zo dat de drie letters die bij Mazda staan voor bakken sportiviteit her en der terugkeren. Gewoon heel bescheiden zijn de drie letters gestanst in de vloermatten en we zien ze nog een keer in de toerenteller. Tussen de toerenteller en snelheidsmeter zit wel een digitale turbodrukmeter. Functioneel en alleen zichtbaar voor de bestuurder. Het Mazda 3-dashboard is vrij druk. De bediening van cruise control en het audiosysteem zit op het stuur, en zelfs het navigatiesysteem laat zich vanaf dat onderdeel met knoppen bedienen. Een lekkere sportieve zit is al jaren het handelsmerk van Mazda. De echte GTI-fan zou nog wel iets dieper willen zitten, maar die riant verstelbare stuurkolom maakt een hoop goed. Jammer dat de stoelen niet nog meer zijdelingse steun geven, er zijn concurrenten die je veel inniger omklemmen. Itenser is de band tussen de bestuurder en voorwielen. De besturing is heel direct en precies, al stuurt een Mazda 6 met nog meer communicatie dan deze gepeperde 3.

Geluid van Bose
Van zijn grote broer leent de sportiefste 3 ook het Rear View Monitoring-systeem, dat waarschuwt wanneer zich achterliggers in de dode hoek bevinden. Wij hebben het nauwelijks in werking gezien, want we waren heer en meester op de Duitse wegen, maar in het drukke Nederlandse verkeer is het een welkome, veiligheidsverhogend hulpsysteem. Moet je vol in de ankers met de 3 MPS dan gaan de alarmlichten aan. Remmen doet de dikke 3 via schijven die voor een diameter van 320 mm hebben en achter van 280 Nm. Over de uitrusting geen klachten, voor de 39.995 euro die Mazda voor de 3 MPS vraagt wordt de auto ook voorzien van een Bose Surround Sound System. Over dat geluid geen klachten! En toch hebben we over de bijna 40 mille kostende hot hatch een paar opmerkingen. De gigantische krachten op de voorwielen heeft Mazda toch nog niet helemaal onder controle, en het ontbreekt de auto een beetje aan beleving. De Mazda 3 MPS zal het zwaar krijgen, wetende dat er ook nog een Renault Megane RS met 250 pk en een Seat Leon Cupra R met 265 pk op stapel staan. Kijkt u ook al zo uit naar een vergelijkende test? Dan weten we wie al dat koppel het beste de baas kan.