Test: Porsche 911 Carrera 4S (2001)

Het raspende geluid van de Porsche 911 Carrera 4S motor weergalmt tussen de lage heuvels bij de Italiaanse stad Brescia. Een collega die zelf een inmiddels klassieke Porsche bezit vertelt over de oorsprong van zijn zeer uitgesproken voorkeur voor dit merk. 'Toen ik acht was mocht ik met de Kever van een oom op een lege parkeerplaats rijden.' Met lichte zelfspot voegt hij er aan toe: 'Daarna is het nooit meer goedgekomen.' Over z'n favoriete vervoermiddel kan hij ook wel een relativerende opmerking maken: 'Het zijn eigenlijk platgeslagen Kevers, die Porsches.' Zo is het ook. Ingenieur Ferdinand Porsche, de ontwerper van de Volkswagen Kever, gebruikte die wagen als basis voor een sportwagen met zijn naam. Dat betekende dat de Porsche, net als de Kever, een luchtgekoelde boxermotor achter in had. De Kever, die na de Tweede Wereldoorlog in massa's over de Europese en zelfs Amerikaanse wegen uitzwermde werd een legende. De exclusieve Porsche ook. Maar hoe legendarisch ook, naar de maatstaven van vandaag was de VW Kever in meer dan een opzicht een onding. Z'n luchtgekoelde viercilinder trapte flink wat herrie en de achter in geplaatste motor zorgde in combinatie met een primitieve wielophanging voor weinig fraaie rijeigenschappen. De Volkswagen was behoorlijk zijwindgevoelig en in bochten lag het gevaar van een uitbrekende achterkant steeds op de loer. Voor de Porsche met meer paardenkrachten en een daardoor hoger prestatieniveau, gold hetzelfde, maar dan nog erger. Het exact kunnen beheersen van een Porsche werd een kunst die slechts een kleine elite onder de automobilisten machtig was.

Concessies
Maar de tijden veranderden. Net als andere fabrikanten ging Volkswagen over op voor in geplaatste motoren en voorwielaandrijving. Auto's werden daar door makkelijker onder controle te houden. Ook Porsche ging modellen met de motor in het vooronder bouwen. Maar op de lange duur bleken die geen succes. De ware liefhebbers, waren, bleven en zijn van mening dat een echte Porsche een boxermotor achterin moet hebben. Eigenlijk luchtgekoeld. Maar op dat punt zijn er al concessies gedaan omdat een luchtgekoelde motor niet aan de door de wet gestelde geluidsnormen kan voldoen. Tot op de dag van vandaag gebleven is de achter in geplaatste boxer; in ieder geval bij - volgens de puristen - de enige 'echte' Porsche: de 911. De klant wil het zo, en die is wel koning, maar - we durven het haast niet te zeggen - niet altijd in het bezit van coureurskwaliteiten. En dat kan onhandig uitpakken met een sportwagen met achter in een krachtbron die 320 paardenkrachten (235 kW) kan mobiliseren, zoals de Porsche 911 Carrera 4S.

Listig weggedrag
Porsche heeft er in de loop van de jaren al veel werk van gemaakt om de 911 van z'n oude streken af te helpen. Er werd flink aan de wielophanging gesleuteld om de scherpe kanten van het zeer karakteristieke, maar ook listige weggedrag af te halen. Dit tot verdriet van de oude Porsche fans die er niet een klein beetje trots op waren dat ze zo'n 'wild beest' konden temmen. Maar Porsche keek vooruit, en deed meer. Moderne elektronica die er over waakt dat de wagen op koers blijft werd ook op de 911 toegepast en er kwam de 911 Carrera 4 met - ook alweer een veilig weggedrag bevorderende - vierwielaandrijving. Naar Amerika - een zeer belangrijk afzetgebied voor het Duitse sportwagenmerk - zal Porsche voortaan alleen nog maar vierwielaangedreven Carrera's sturen. Voortaan, betekent met de komst van de nu geïntroduceerde 911 Carrera 4S.
Hoe herken je een 911 Carrera 4S? Wel, hij heeft trekken van de 911 Turbo. Om te beginnen van die grote, donkere luchtinlaten in de voorbumper/spoiler. Maar die bumper is toch net iets anders. De 'lip' onderaan loopt in het midden een beetje omhoog. Dat heeft te maken met het aërodynamisch effect van de spoiler dat bij de Carrera 4S wat anders moet zijn dan bij de Turbo. Achter is de Carrera 4S 'Turbo'-breed zodat er ruimte is voor 295/30 R18 banden op lichtmetalen Turbo-look velgen. De minder brede banden voor hebben natuurlijk dezelfde look. Over de onderkant van de motorklep loopt een rode lichtband die de achterlichten optisch verbindt. De spoiler komt niet van de Turbo, maar van de 'gewone' Carrera. Hij komt bij een snelheid van 120 kilometer automatisch omhoog. Ook op de flanken van de Carrera 4S geen Turbo-details. Luchtinlaten achter de portieren ontbreken omdat er bij de Carrera 4S geen interkoelers van koellucht voorzien hoeven te worden.

Aanzwellend gegrom
Wat is dat nu, zo'n 911 die van z'n ingenieurs goede manieren heeft geleerd? En die ook nog - zoals in ons geval - is uitgerust met een Tiptronic automaat; we horen de 'echte fans' alweer misprijzende geluiden maken. In ieder geval een auto met twee zielen. Je kunt er rustig mee naar de binnenstad gaan om boodschappen te doen. Zonder het minste protest sukkelt hij voort in het drukke verkeer, of in de file. Eigenlijk maar goed ook, want welke Porche-bezitter rijdt er vanaf z'n huisdeur meteen het circuit of ten minste de snelweg op? Toch gaat het er altijd wel een beetje 'sportief' aan toe. Vanwege de stugge vering; zeker wanneer het wegdek niet netjes gladgestreken is. Maar dan, je hebt de ruimte en je kunt doen wat je al wilde vanaf het ogenblik dat je instapte; gas er op! Op dat moment verandert de 911 S4 van karakter. Vanuit het achteronder zwelt een driftig gegrom aan, om als het toerental oploopt over te gaan in een jubelende lofzang op vermogen en snelheid. Inlaatnokkenasverstelling en variabele lichthoogte van de inlaatkleppen doen hun werk en zorgen dat het koppel in een fractie van een seconde drie maal zo hoog wordt. De achterwielen stuwen de S4 sneller en sneller vooruit. Ja, toch de achterwielen, want onder normale omstandigheden gaat maar vijf procent van de aandrijfkracht naar de voorwielen. We kijken net op tijd in de achteruitkijkspiegel om te kunnen zien dat de achterspoiler omhoog komt en we weten meteen dat we de 120 passeren. Zonder dat je er iets van voelt schakelt de Tiptronic-automaat op, waardoor het wel lijkt of je in een startend straalvliegtuig zit. De verrassend lichte besturing begint op een niet biljartlakengladde weg nu wat zoekerig aan te voelen. Maar niets aan de hand; de voorwielen weten hun weg prima te vinden. Natuurlijk ook als het full speed door de bocht gaat. Oké, je hebt vierwielaandrijving en je hebt regelelektronica om de wagen met remingrepen en aanpassing van het motorvermogen op koers te houden. Maar Porsche zorgt voor zulke grote veiligheidsreserves in het onderstel dat je op droog wegdek wel echt voor coureur moet gaan spelen wil de elektronica van het stabiliteitsysteem 'vinden' dat er actie moet worden ondernomen. Bij nattigheid en gladheid is het systeem natuurlijk eerder paraat. Met dat gebrek aan 'ouderwetse' sportiviteit valt het dus wel mee. En, formule 1 auto's hebben tegenwoordig toch ook traction control; en een versnellingbak die elektronisch bediend wordt met een paar schakelaartjes op het stuur. Heeft de 911 met Tiptronic automaat ook. Op 8 december staat de 911 Carrera 4S bij de dealer. In de prijslijst staat hij al; voor f 272.654, of wel 123.725 Euro.