Lotus Elise 111R

Eind jaren tachtig sprak Lotus al eens met Toyota over leverantie van motoren. Toen was men op zoek naar een krachtbron voor de Elan, die geheel tegen de traditie van het Britse merk voorwielaangedreven was. Tot een huwelijk met Toyota kwam het toen niet. Isuzu werd in 1989 de motorenleverancier van Lotus. Wij vonden het maar een vreemde combinatie in die dagen. Een puur Britse sportwagen met een Japanse motor..? Was de Elan daarom niet zo'n succes? Lag het aan de voorwielaandrijving? Of hikte men in die dagen aan tegen de prijs van 121.900 gulden? Het zal wel een combinatie van die drie zijn geweest.

Inmiddels zijn we vijftien jaar verder en is er veel veranderd. Lotus maakt weer sportwagens met achterwielaandrijving. We kijken helemaal niet vreemd meer op van samenwerking tussen allerlei automerken uit alle delen van de wereld. En, misschien wel het belangrijkste van alles, de Elise is in verhouding een stuk vriendelijker geprijsd. De standaard 111 kost € 46.222,38, de sportieve 111S € 53.523,63 en de allernieuwste, de 111R staat in de prijslijst voor € 57.770,16.

Strenge emissie-eisen

In tegenstelling tot de 111 en 111S heeft de R geen Rover-motor, maar een krachtbron van Toyota. Om precies te zijn de 1.8 VVTL-i motor die ook wordt gebruikt voor de Celica. Lotus moet wel om de Elise 111R ook in de Verenigde Staten te kunnen verkopen. De verouderde Rover K-motor haalt de strenge emissie-eisen die in de VS gelden niet. De Japanse 16-klepper voldoet probleemloos aan de emissie-eisen van Euro IV. De Toyota-motor is bovendien sterker en lichter. Mooie bijkomstigheid is dat de nieuwe partner er ook nog een vlot schakelende uit aluminium vervaardigde zesversnellingsbak bij kan leveren. Kortom, we spreken van een veelbelovende verbintenis.

Lichter en sterker

Dank zij de nieuwe motor en bak is de 111R 26 kilo lichter dan de S en 34 pk sterker. Dat betekent in 5,2 seconden van 0 naar 100 km/h en een top van 241 km/h. De R is in tegenstelling tot de eerdere types voorzien van ABS met DRP (Dynamic Rear Proportoning). Lotus is er daardoor in geslaagd de auto optimaal te laten remmen vrijwel zonder het stotende gevoel dat je doorgaans met ABS hebt. Pas als je echt tot de limiet gaat, voel je het systeem ingrijpen. Testrijders van de fabrikant slaagden erin de auto van 100 km/h in 34 meter tot stilstand te brengen. Van 160 km/h tot 0 binnen 85 meter. Optrekken van 0 naar 160 km/h en terug naar 0 lukte de Lotus-testcoureurs in 17,5 seconden. Mooie cijfers. Die uiteraard zijn bereikt tijdens serieuze testen en niet in noodsituaties die in het normale verkeer onder totaal andere omstandigheden kunnen voorkomen. Tijdens onze eerste kennismaking met de nieuwste uitvoering van de Elise lukte het niet die noteringen te evenaren op een gladde polderweg. In het mistige Noord-Holland kregen we tijdens de korte introductie tevens niet de kans om in korte tijd de wegligging van de 111R op zijn juiste waarde te schatten. Dat zullen we tijdens een uitgebreide test beoordelen.
Het zal ongetwijfeld verschillen van de twee types met de Rover-vierpitter. Zoals gezegd is het gewicht van de auto lager en de motor veel krachtiger. Dat heeft zeker invloed op het rijkarakter. Een ander belangrijk punt is de demping die 20 procent stijver is geworden. Lotus heeft om dat te bereiken de Eibach-koolstofveren en de hogedrukdempers van Bilstein opnieuw afgesteld en verder geoptimaliseerd.

Nieuwigheden

Optisch gezien is de R niet veel anders dan zijn 'broertje' en 'zusje'. Aan de voorkant is boven de radiator een knik in de neus aangebracht om plaats te maken voor een optionele airco. (Pas op! Die brengt 15 kilo extra met zich mee.) Achter zijn andere diffusers geplaatst op de plek waar bij de andere types de uitlaten zitten. Op de R is een centrale dubbele uitlaat gemonteerd. Het instrumentenpaneel is enigszins aangepast, maar nog steeds heel Spartaans. Net als de nieuwe sportstoelen. Het comfort is daardoor allerminst toegenomen. Wel heb je een nog beter gevoel met de auto. Een grotere tank, daar kom je verder mee, maar we zien er natuurlijk niets van. En van de elektrisch bedienbare ramen zien we slechts een paar knopjes. Nee, schrik niet! Dit gemak gaat niet ten koste van ernstige gewichtstoename. Er komt slechts een te verwaarlozen 100 gram bij het totaal.

Nog even die motor

Belangrijkste wijziging aan de Elise is en blijft de motor. Hij levert net als in de Celica T Sport 192 pk en heeft eenzelfde koppel van 181 Nm. De karakteristiek van de motor is echter flink aangepakt door Lotus. Speciaal voor de Elise 111R is een geheel nieuw Lotus T4-managementsysteem (EMS) ontwikkeld. De communicatie tussen het EMS van Lotus en het VVTL-i (Variable Valve Timing & Lift Intelligent) van Toyota zorgt voor een optimaal vlak koppel dat bij 6.800 tpm piekt naar 181 Nm. Voor de zesversnellingsbak uit Japan ontwikkelde Lotus een nauwkeurig schakelpatroon dat de bestuurder in staat stelt zonder veel kracht de juiste gangen snel in te leggen.

Pure sportwagen

Wat ons betreft, hoeft een Engelse sportwagen niet langer puur Brits te zijn. In autoland moeten we mondiaal denken. Niet alleen de fabrikanten, maar ook de consumenten. Het is een goed idee om de beste delen samen te smelten tot een harmonisch geheel. Lotus bewijst dat met Toyota.
De Elise 111R is en blijft een sportwagen pur sang. Door de motor uit de Celica kracht hij enorm veel power die het rijden met deze auto een nog heftigere belevenis maakt. Slechts 862 kg weegt deze Elise. De 1,8 16-klepper heeft er geen enkele moeite mee. Hij sleurt eraan als een gek in elke versnelling. Zeker als de naald van de toerenteller over de 6.000 tpm klimt. Dan krijgt hij er extra zin in en voel je duidelijk meer kracht. Dan heb je ook het moment bereikt waarop je op je tellen moet gaan passen. Het rijden met deze auto wordt niet belemmerd door allerlei elektronische ingrijp- en veiligheidssystemen. Met andere woorden, als je te ver gaat, kan het lelijk misgaan. Je moet de Elise 111R constant in de gaten houden. Juist dat maakt het besturen van deze pure sportwagen tot een opwindende belevenis.