Kleine hatchbacks op grijs kenteken - De Vluchtstrook

In Nederland is er door de jaren heen één duidelijke trend zichtbaar als het gaat om autobelastingen: het wordt er niet makkelijker op. Dat geldt ook voor het grijze kenteken. De naam 'grijs kenteken' komt doordat het kentekenbewijs deel I van een dergelijk kenteken in het verleden grijs was. Later verdween dat onderscheid van het kentekenbewijs, maar de naam bleef bestaan. Een grijs kenteken is te herkennen aan de lettercombinatie die begint met de 'B' of de 'V'. Een grijs kenteken brengt belastingvoordelen met zich mee en is bedoeld voor bestelauto's. Vandaag de dag zijn daar omvangrijke eisen aan verbonden, maar vóór 1988 was dat wel anders. Toen kon je als particulier namelijk nog gewoon een kleine hatchback op grijs kenteken aanschaffen.

Fiscaal voordelig genieten: deze twee waren ooit te rijden op grijs kenteken.

Het vereiste was tamelijk eenvoudig: de auto mocht geen achterbank hebben, zodat er alleen nog maar goederen achterin vervoerd konden worden. Was dit het geval, dan kwam de auto in aanmerking voor het grijze kenteken en hoefde de houder van het kentekenbewijs geen bpm en fors minder wegenbelasting te betalen. Je voelt het misschien al aankomen: daar maakte men gretig gebruik van. Auto's als de Volkswagen Golf, Ford Escort, Renault 5 en Peugeot 205 werden regelmatig geleverd zonder achterbank en met een grijs kenteken. Bij sportieve uitvoeringen, zoals de Renault 5 GT Turbo en de Peugeot 205 GTI, scoorde je zelfs twee vliegen in één klap: een lager gewicht en minder kosten. Sterker nog: zelfs de Nissan Silvia was destijds met grijs kenteken te verkrijgen.

Uit met de pret

De regering zag ook wel in dat de toenmalige regeling rondom het grijs kenteken leidde tot een grote groep autobezitters die daar op bijzondere wijze van profiteerde, terwijl de auto's in kwestie niet zakelijk gebruikt werden. Daarom ging de regeling in 1988 op de schop. Vanaf toen mochten de auto's namelijk geen zijruiten meer hebben in de 'laadruimte', op de achterste zijruit rechts na. Daar kon natuurlijk nog steeds wel omheen gewerkt worden door simpelweg de ruiten te blinderen. Bovendien mochten autobezitters die toen al een grijs kentekenbewijs in bezit hadden er gewoon mee blijven doorrijden.

Een Daihatsu Charade met geblindeerde achterruiten en grijs kenteken.

Daar kwam in 1994 verandering in. Vanaf toen moesten alle auto's met een grijs kenteken namelijk aan de nieuwe inrichtingseisen voldoen. Niet alleen moest de laadruimte een bepaald formaat hebben, ook moest men vanaf toen een tussenschot aanbrengen tussen de laadruimte en de cabine. Vandaag de dag gelden die eisen nog steeds. In één klap kwamen een heleboel auto's niet meer in aanmerking voor een grijs kenteken. Ook mensen die hun auto voor die tijd hadden laten registreren waren de klos. Zij reden niet langer 'grijs' en moesten vanaf toen dus een hoger bedrag aan motorrijtuigenbelasting betalen. Vanaf 2005 hebben alleen ondernemers nog een fiscaal voordeel bij het rijden met een grijs kenteken. Particulieren komen daar vandaag de dag dus niet meer voor in aanmerking.

Huidige eisen

Tegenwoordig zijn de mogelijkheden voor de ombouw van een personenauto naar een bestelauto met grijs kenteken nog maar heel beperkt. De Belastingdienst heeft daar een heel pakket aan eisen voor opgesteld: zo moet het dak van de laadruimte minder dan 25 centimeter hoger zijn dan de bovenkant van de portieropening van de bestuurder, mogen er aan de linkerzijde van de laadruimte geen ramen zitten en mag er aan de rechterzijde van de laadruimte één zijruit aangebracht zijn. Daarnaast moet er dus een vaste wand direct achter de bestuurderszitplaats aangebracht zijn, waarbij de wand één of meer vaste ramen naast elkaar mag hebben van maximaal 40 centimeter hoog.

Toyota RAV4 Van, een ombouw naar grijs kenteken.

Het formaat van de laadruimte moet minimaal 1,25 meter in de lengte bedragen. De hoogte moet minimaal 98 centimeter bedragen over een lengte van 1,25 meter en een breedte van minimaal 20 centimeter. Dat betekent dus dat het dak iets mag aflopen. Met name door dat hoogtevereiste komen tegenwoordig eigenlijk alleen nog maar grote SUV's in aanmerking voor de ombouw naar een grijs kenteken. Dat zie je dan ook veelvuldig gebeuren. Auto's als de Volvo XC90, Mercedes-Benz GLE en Audi Q7 zijn vaak te spotten als 'bestelauto'. Ook de SsangYong Rexton zie je nog wel eens rijden op een grijs kenteken. Gezien de historie van de belastingwetgeving rondom het grijs kenteken is het maar de vraag hoe lang men daar nog van kan genieten...