MRB voor EV straks hoger dan benzine: rekenvoorbeeld voor elektrische Opel Astra, benzine en PHEV

Importeurs, autobedrijven, automobilisten en leasemaatschappijen die samen opstaan met Natuur en Milieu: dat moet wel een heel bijzondere tegenstander zijn. Inderdaad, het nieuwe kabinet presteert het om Bovag, RAI Vereniging, ANWB en VNA op één lijn te krijgen met een milieuorganisatie. Gezamenlijk spreken ze hun onvrede uit over de plannen die het kabinet Schoof heeft met de autogerelateerde belastingen.

“Op mobiliteitsgebied is het op alle fronten teleurstellend”, aldus RAI Vereniging in een persverklaring over de miljoenennota: “Zowel qua betaalbaarheid, duurzaamheid, verkeersveiligheid als bereikbaarheid laten de plannen te wensen over.”

Transitie vertragen

Met name in de mrb (motorrijtuigenbelasting) zijn ingrijpende verzwaringen aanstaande die de transitie kunnen vertragen. Op dit moment zijn volledig elektrische auto’s nog vrijgesteld van mrb. Met het groeiende aandeel EV’s op de weg moet op (lange) termijn uiteraard een einde komen aan die volledige vrijstelling en in de voorjaarsnota 2024 uit april van dit jaar werd door het demissionaire kabinet nog een gestaffelde afbouw aangekondigd. Die hield een percentuele korting ten opzichte van het tarief voor brandstofauto’s in. De volledige vrijstelling zou van kracht blijven tot 1 januari 2026. In 2026, 2027 en 2028 zouden volledige elektrische auto’s een tariefkorting van 40 procent genieten, gedurende 2029 35 procent en in 2030 moest de korting nog 25 procent zijn.

Deze afbouw was al door de Eerste en Tweede Kamer, maar dat weerhield het nieuwe kabinet er niet van het mes in de plannen te zetten. Dat schiet het eerdere afbouwschema af, want, zo valt in de miljoenennota te lezen, “uit de nieuwe cijfers blijkt dat de budgettaire derving fors hoger uitvalt dan eerder geraamd’. Om die tegenvaller weg te poetsen, wil het kabinet de tariefkorting versoberen naar 25 procent van 2026 tot en met 2029, tot 0 procent vanaf 2030.

Meer MRB dan op auto met verbrandingsmotor

De facto betekent dat dat je vanaf 2030 met een emissievrije personenauto meer mrb betaalt dan met een auto met verbrandingsmotor, aangezien de accu honderden kilo’s extra gewicht met zich mee brengt. Hoe dat in de praktijk kan uitpakken, berekenen we aan de hand van een Opel Astra, omdat die er zowel als ICE, PHEV en EV is. We registreren hem in de provincie Noord-Holland en daar bedraagt de mrb voor deze auto op benzine (1.276 kg) per jaar €760. De plug-in hybride legt 1.578 kg op de schaal en dan kom je uit op €1.068 per jaar. En dan de volledig elektrische Astra. Op dit moment is hij nog vrijgesteld van mrb, met de plannen van het vorige kabinet (40 procent tariefkorting) kwam je in 2026 uit op €506 per jaar. Het huidige kabinet wil de korting beperken tot 25 procent en dan bedraagt de mrb €801 per jaar. Vanaf 2030 betaal je voor deze auto, uitgaande van de huidige MRB-tarieven, de volle mep over het gewicht (1.636 kg) en dan krijg je elke drie maanden een aanslag van €267. Dat is op jaarbasis € 1.068 voor een emissievrije auto: €308 meer dan de vergelijkbare auto met verbrandingsmotor. Let wel: bij deze berekeningen zijn we uitgegaan van de tarieven van dit moment.

Naast de mrb gaat ook de bpm bij elektrische auto’s meetellen. Hoewel in de miljoenennota niet over bpm rept (afgezien van het vervallen van de vrijstelling op bestelauto’s voor ondernemers), weten we wel al dat voor EV’s de volledige vrijstelling vervalt. Het bpm-bedrag bestaat uit een vaste voet, vermeerderd met een bedrag dat wordt bepaald door de CO2-uitstoot. Die vaste voet, die nu €440 bedraagt, gaat naar verwachting met €200 omhoog. Bij conventionele auto’s komt daar nog een bedrag bovenop dat afhankelijk is van de CO2-uitstoot. Dat laatste is voor EV’s uiteraard niet van toepassing, maar de vaste voet komt er wel, zij het dat die naar verluidt lager wordt, waarschijnlijk  360. De aanschafsubsidies van €2.950 is dan ook vervallen. Onder voorbehoud van de juistheid van de nieuwe vaste voet zou een nieuwe EV daarmee dan €3.310 duurder worden.

Afhaken

ANWB-baas Marga de Jager erkent dat er ooit een einde moet komen aan aanschafsubsidies en MRB-vrijstelling voor elektrische auto’s: “Maar de snelheid waarmee deze stimuleringsmaatregelen nu worden afgebouwd, is zo hoog dat we denken dat mensen gaan afhaken.” De ANWB doet een beroep op het kabinet ervoor te waken dat overstappen op elektrisch autorijden betaalbaar moet zijn, willen de doelstellingen op dit gebied gehaald worden.

Ongelegen

Een fors hogere aanschafprijs en dito mrb voor elektrische auto’s: het komt extra ongelegen nu de verkoop van elektrische auto’s, niet alleen in Nederland, maar ook in de rest van Europa, al maanden stagneert. Dat brengt niet alleen de doelstelling om vanaf 2030 uitsluitend emissievrije auto’s te verkopen in gevaar, maar ook de autofabrikanten zelf, die op veel snellere EV-groei hebben gerekend, gepland en geïnvesteerd.