Designreview BMW 1-serie: 'Enorme creatieve crisis bij BMW'

Het vulgaire apparaat dat BMW op de wereld heeft losgelaten in de vorm van dit voertuig, met volgens BMW ‘dynamic design presence', heeft een hoog percentage commentatoren opgeleverd, zowel van de professionele als van de online-variëteit. En terecht. Het bijster onaantrekkelijke uiterlijk van de nieuwe 1-serie, een slecht uitgevoerde facelift van een dito getekende derde generatie, is een opdracht die werd uitgevoerd door een groep zeer professionele automotive-designers. 

Curieus? Nee hoor. We kunnen namelijk aannemen dat deze mensen, de crème de la crème die de auto-designwereld op masterniveau te bieden heeft, de briefing zo goed mogelijk heeft uitgevoerd. Een slecht ontwerp, in dit geval de 1-serie, is dan ook niet zozeer het product van het designteam dan wel dat van het falende senior management van BMW. Dat was het dat het voorwielaangedreven programma initieerde, de prachtige eerste en tweede generatie 1-serie om zeep hielp en – als kers op de designtaart – deze heritage-slopende uitvoering van zijn eigen briefing goedkeurde.

Het ontwerp is op designgebied overigens wel iemand aan te rekenen, te weten Adrian van Hooydonk. Dat hij de board van BMW geen andere kant op wist te sturen met dit project is kenmerkend. Die board blijkt overigens al vele jaren lastig te managen, gezien de andere resultaten uit München. Van Hooydonk volgde Chris Bangle op, maar verving de visionaire Amerikaan enkel fysiek.

De eerste 1 kende een sublieme esthetiek, innovatieve sculptuurcontrole in de vorm van Bangles Flame Surfacing, perfecte proporties en conceptuele diepgang: met een sterke Hofmeister- knik, krachtige schouderlijn en perfecte proporties. Het waren ooit allemaal rotsvaste kernwaarden van BMW. 

Aan de uitzonderlijk emotionele surfacing van de 1-serie M Coupe kan de huidige 1 niet tippen, maar zelfs een reguliere 1-coupé wekt de juiste visuele links met de E30 en andere BMW-klassiekers op. Het komt omdat de reguliere hatchback een perfecte basis was voor dit designicoon.

Ook de tweede generatie 1-serie werd ijzersterk uitgevoerd. Het huidige ontwerp kan niet in de schaduw staan van de twee baanbrekende – dat waren ze daadwerkelijk – BMW-1-serie-designs die eraan voorafgingen.

De nieuwe 1 kent geen enkele subtiliteit en verfijndheid. Juist dit raffinement kenmerkte de tweede iteratie van de BMW-1-serie zo, met zijn wonderbaarlijk fraaie proporties en surfacing van ongekende schoonheid: deze dynamische surfacing benadrukte de achterwielaangedreven packaging perfect. Ook de gebalanceerde links naar de klassieke BMW BMW 2000 CS-serie in de down the road graphic is een sterke vondst.

Met name en profil laat de nieuwe voorwielaandrijver zijn lelijke gezicht zien, in de vorm van een gigantische overhang vooraan en een haast niet bestaande dash-to-axle-ratio, vergeleken met beide voorvaderen.

Al met al blijven er over deze 1-serie diepgaande vragen over. Met als belangrijkste: waarom zijn zaken met betrekking tot design zo catastrofaal misgegaan? En: wat kan er worden gedaan om het creatieve vacuüm op te heffen waarin ondertussen de volledige BMW Group zo goed als is verstikt?

Er kan geen twijfel meer bestaan: er is een enorme creatieve crisis bij BMW. En zelfs BMW zag recentelijk klaarblijkelijk in dat het geen enkele merkbare vooruitgang kan boeken zonder betekenisvolle verandering op topniveau. 

Al jaren is er een exodus gaande van getalenteerde BMW-designers op seniorniveau en dat is niet voor niets. Toch is er licht aan het einde van de tunnel: recentelijk werd nieuw bloed aangekondigd in de persoon van voormalig Polestar-design-superster Maximilian Missoni. Hij heeft behoorlijk wat te doen.