Dertig suikerklontjes aan microplastics per 1000 kilometer: rubberslijtage auto aan banden gelegd

Hoewel wetgevers en fabrikanten al lang letten op uitlaatemissies, is er pas sinds kort meer aandacht voor bandenslijtage. Dat komt doordat de effecten op mens en milieu lange tijd niet precies bekend waren. Duidelijk is inmiddels dat de rubberdeeltjes relatief groot zijn en slechts een beperkt acuut gevaar voor de mens opleveren omdat ze nauwelijks worden opgenomen via de lucht die wij inademen.

Bandenslijtage is echter indirect schadelijk voor de mens, omdat het water en bodem vervuilt. Als zogeheten microplastics komen de deeltjes in de natuur terecht. Uit een rapport van de Pew Charitable Trust bleek al eerder dat 78 procent van de microplastics in de oceaan afkomstig is van synthetisch bandenrubber. Deze giftige deeltjes worden vaak door zeedieren ingeslikt, waar ze neurologische effecten, gedragsveranderingen en abnormale groei kunnen veroorzaken.

Slijtage neemt lineair toe met gewicht

In de hersenen van mensen zitten ‘mogelijk enkele grammen’ microplastics. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van New Mexico, dat gepubliceerd is in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. Reden genoeg voor de EU om de uitstoot van bandenslijtage een halt toe te roepen. De grenswaarden zijn nog niet definitief, maar ADAC-experts gaan ervan uit dat de slijtage per duizend kilo voertuiggewicht omlaag moet.

Uit onderzoek van de automobielclub blijkt namelijk dat de slijtage lineair toeneemt met het gewicht. Andere factoren zijn koppel, uitlijning van de banden en rijgedrag. En natuurlijk de band zelf. Helaas is het nog niet mogelijk om auto's te laten rondrijden zonder bandenslijtage, maar dat het anders moet dan nu is wel duidelijk.

Lastige spagaat

Bij het evalueren van ongeveer honderd verschillende banden stelde de Duitse ADAC een gemiddelde slijtage vast van ongeveer 120 gram per 1000 voertuigkilometer, oftewel 30 suikerklontjes. Om ook de jaarlijkse 500.000 ton totale bandenslijtage in de EU te visualiseren: dat is ieder jaar ongeveer het gewicht van vijf Eiffeltorens aan rubber. De bandenindustrie staat voor de uitdaging om banden te produceren die zowel slijtvast als veilig zijn. Dat blijkt een lastige spagaat. Slijtvaste banden bieden weinig grip en hebben een veel langere remweg.

Onder meer Michelin toont echter aan dat door toepassing van geavanceerde bandentechnologie een gemiddelde slijtage van 95 gram mogelijk is en dat er toch goede resultaten worden behaald op het gebied van veiligheidscriteria. Maar er zijn grenzen, want banden met weinig slijtage kunnen zomaar de langste remweg hebben, wijzen tests uit.