L Breevoort
Wegverkenner
Autoweek publiceert maandelijks een lijstje met de best verkopende automodellen in Nederland. Doorgaans wordt die lijst gedomineerd door modellen als de VW polo, Toyota Aygo en Kia Picanto. Dit leidt altijd tot enige discussie en het is nooit lang wachten tot de eerste reactie als "treurig dat we allemaal in A-segmenters worden gedwongen door de belasting, terwijl een modaal gezin zich vroeger nog een middenklasser kon veroorloven". Zo'n opmerking krijgt dan meestal de nodige bijval.
Onlangs kwam ik een doos met oude autojaarboeken tegen en bladerend daarin besloot ik bovenstaande hypothese eens aan een kort onderzoekje te onderwerpen. Daarbij wilde ik voor mezelf antwoord op twee vragen: rijden we in steeds kleinere auto's en worden auto's steeds duurder?
Laten we beginnen met wat beginvoorwaarden:
-Ik heb de volgende segmenten bekeken: A (VW Up), B (VW Polo), C (VW Golf), D (VW Passat, BMW 3), E (BMW 5) en F (BMW 7).
-Bovenstaande segmenten zijn vanaf de jaren '70 te herkennen in de markt. Daarvoor veel minder.
-Ik heb me beperkt tot Europese merken. Aziaten en met name Amerikanen hanteren andere normen om tot een klasse-indeling te komen.
-Ik heb me beperkt tot een kleine steekproef en alle cijfers zijn dus "om-en-nabij".
-Prijsinformatie heb ik allemaal omgerekend in euro's.
-Ik heb de volgende gegevens bekeken: uitwendige lengte, wielbasis en nieuwprijs van de net-niet basisuitvoering.
-Voor de segmenten A t/m C heb ik hatchbacks bekeken, voor D t/m F sedans.
Laat ik met een open deur beginnen: alle segmenten zijn in afmetingen flink gegroeid door de jaren heen. Eigenlijk meer dan ik had verwacht. Het A-segment is het hardst gegroeid: gemiddeld 60 cm langer en 50 cm meer wielbasis nu dan in 1975 (mijn basisjaar). Segmenten B, C en D laten een ongeveer even grote groei zien: 50 cm in lengte en 25 cm in wielbasis. Segmenten E en F zijn beduidend minder gegroeid, +35/25 cm voor E en +20/20 cm voor F.
Hierover een aantal opmerkingen. De groei van het A-segment is mede te danken aan het feit dat een aantal merken vanaf begin jaren '00 feitelijk B-segmenters voor ontwikkelingslanden hier als A-segmenter aanboden, denk aan de VW Fox. Die praktijk is nu minder, maar de Europese A-segmenters zijn wel meegegroeid.
De groei van de segmenten is niet helemaal lineair. Een belangrijke verandering vond plaats begin jaren '00 toen een aantal volumemerken hun D- en E-segmenters samenvoegden. Deze wagens werden commercieel gezien in het D-segment geplaatst, maar hadden de afmeting van een kleine E-segmenter. Door die verandering ontstond in de onderliggende segmenten meer ruimte voor groei en recenter zijn dus B- en C-segmenters flink gegroeid.
Doordat de kleinere segmenten groeiden, maar het F-segment beduidend minder, is E-segment in de verdrukking gekomen. Auto's in dat segment zijn inmiddels bijna net zo groot als F-segmenters. Het onderscheid ligt nog vooral in de prijs. Je kunt het E-segment inmiddels beschouwen als non-premium F-segment.
Tegelijkertijd is het A-segment zodanig gegroeid, dat er aan de onderkant van de markt ruimte is gekomen voor een nieuw segment. Kleine stadsautootjes voor twee inzittenden. In China wordt dat segment gevuld door een soort brommobielen, die zo'n 80 km/u kunnen rijden en extreem populair zijn. In Europa is de invulling veel lastiger, omdat mensen voor een kleine auto doorgaans ook minder willen betalen en daarmee het segment economisch oninteressant voor fabrikant maken.
Ik had de wielbasis geselecteerd als indicator voor binnenruimte. Hoewel niet perfect, geeft het mijns inziens een aardig beeld. Als je die waarde analyseert, dan zijn alle segmenten sinds 1975 zo'n twee posities omhoog geschoven. Dus de A-segmenter van nu was in 1975 een C-segmenter en een C-segmenter nu was in 1975 een E-segmenter.
Als we kijken naar de buitenmaten dan gaat deze vlieger niet helemaal op. Die zijn namelijk iets minder gegroeid. Zelfs als je corrigeert voor het lengteverschil tussen hatchback (A, B en C) en sedan (D, E en F) dan nog is de groei geen twee segmenten. Ik zou het 1,5 segment willen noemen. Maar nog steeds geldt dat de groei opmerkelijk is. Tegelijk geldt dat je bij kleinere buitenmaten meer binnenruimte hebt gekregen.
Mijn eerste vraag was: rijden we in steeds kleinere auto's?
Het antwoord daarop is: nee. We rijden in een lager segment (1975: C/D voor een modaal gezin, 2019: A/B ), maar de auto's zijn nog ongeveer net zo groot.
Dan de prijzen. Ten eerste zijn oude prijzen in guldens en nieuwere in euro's. Ik heb de oude prijzen simpelweg omgerekend met factor 2,2. Dat is misschien niet helemaal correct, omdat de gulden vroeger nogal kon fluctueren ten opzichte van andere valuta, maar ik was te lui om een volledige macro-economische beschouwing op deze beperkte dataset los te laten.
Laat ik weer beginnen met een open deur: in absolute zin zijn de autoprijzen enorm gestegen sinds de jaren '70. Een A-segmenter ging toen vanaf €2.500 en een F-segmenter van €18.000. Nu is dat respectievelijk €12.000 en €110.000. Echter zijn de absolute getallen niet echt interessant, want ons inkomen is navenant meegestegen. Wat ik heb gedaan, is de nieuwprijzen afzetten tegen het bruto nationaal product per hoofd van de bevolking. Voorbeeld: ons BNP per capita is nu ongeveer €43.000, de A-segmenter kost €12.000, dus de relatieve prijs is 28% BNP. Dit geeft mijns inzien een redelijk beeld van de werkelijk autoprijzen. Ik heb het dus vanaf nu over deze relatieve prijs.
Analyse van de prijzen levert dan een misschien best opmerkelijk beeld op. Tot eind jaren '90/begin jaren '00 stegen de relatieve prijzen van alle segmenten, maar daarna (sinds de invoering van de euro!) zijn ze weer gedaald. Auto's in de segmenten A t/m C zijn nu goedkoper dan in 1975. En dat ondanks de toename in formaat en de voortschrijdende techniek, meer veiligheid, sterkere motoren en allerlei electronische hulpmiddelen.
In de hogere segmenten zijn de prijzen hoger dan in 1975, maar lager dan in 2000. Dit heeft te maken met een grote verandering in de markt. In de jaren '70 waren er gespecialiseerde autobouwers, die maar in enkele segmenten vertegenwoordigd waren (Bijvoorbeeld Fiat met kleine auto's, of Mercedes met niets onder het E-segment) en volumemerken, die van alles wat maakten. Richting de eeuwwisseling werden echter vrijwel alle gespecialiseerde merken volumeproducenten, actief in vele segmenten. Tegelijk vond er differentiatie plaats volgens het begrip 'premium', waarbij premium staat voor een dure variant auto in een bepaald segment. Het aanbod in de lagere segmenten wordt bepaald door non-premium auto's, maar vanaf het D-segment zijn er eigenlijk alleen nog maar premium producten te koop. Met de bijbehorende hogere prijs. Zouden er nog non-premium E-segmenters te koop zijn, dan zouden die naar mijn mening nu ook relatief minder kosten dan in 1975.
Mijn tweede vraag was: worden auto's steeds duurder?
Het antwoord daarop is: nee. Auto's in de populaire segmenten zijn nu zelfs goedkoper dan 45 jaar geleden. En vele malen beter, groter, veiliger. Dit is het beeld dat voor mij overblijft: een huidige B-segment auto is goedkoper dan een B-segmenter uit 1975 en vergelijkbaar qua formaat met een D-segmenter uit 1975. We zijn er in 45 jaar dus heel wat op vooruit gegaan!
Tot slot, de data. Je leest tot nu toe alleen mijn conclusies, zonder dat ik al mijn cijfertjes heb genoemd. Ik heb geen geheime informatie gebruikt, dus iedereen kan voor zichzelf hetzelfde doen. Ik heb geen zin om alles te gaan overtypen, dus ik geef hier een aantal tabelletjes met data, die ik verzameld en gebruikt heb.
Gemiddelde lengte van de auto [cm] (in 1975 / 1985 /1995 / 2007 / 2018)
A-segment: 295 / 335 / 340 / 355 / 355
B-segment: 355 / 365 / 375 / 400 / 405
C-segment: 380 / 400 / 400 / 425 / 435
D-segment: 425 / 440 / 450 / 470 / 475
E-segment: 460 / 470 / 480 / 490 / 495
F-segment: 495 / 495 / 505 / 505 / 515
Gemiddelde wielbasis van de auto [cm] (in 1975 / 1985 /1995 / 2007 / 2018)
A-segment: 190 / 215 / 220 / 235 / 240
B-segment: 235 / 235 / 245 / 250 / 255
C-segment: 240 / 250 / 255 / 260 / 265
D-segment: 250 / 255 / 265 / 270 / 280
E-segment: 270 / 270 / 280 / 285 / 295
F-segment: 285 / 285 / 295 / 295 / 300
Basisprijs van de auto [euro] (in 1975 /1995 / 2018)
A-segment: 2.500 / 8.000 / 12.000
B-segment: 4.000 / 11.500 / 17.000
C-segment: 5.000 / 13.500 / 24.000
D-segment: 6.000 / 18.000-25.000* / 35.000-40.000*
E-segment: 8.000-11.000* / 27.000-36000* / 60.000*
F-segment: 18.000* / 68.000* / 110.000*
(waarden met * voor premium-variant)
BNP per capita [euro]
1975: 8.200
1995: 21.000
2018: 43.000
Relatieve prijs van de auto [% BNP] (in 1975 /1995 / 2018)
A-segment: 32 / 38 / 28
B-segment: 49 / 52 / 41
C-segment: 61 / 64 / 56
D-segment: 73 / 82-114* / 81-93*
E-segment: 98-135* / 122-163* / 140*
F-segment: 220* / 309* / 256*
(waarden met * voor premium-variant)
Onlangs kwam ik een doos met oude autojaarboeken tegen en bladerend daarin besloot ik bovenstaande hypothese eens aan een kort onderzoekje te onderwerpen. Daarbij wilde ik voor mezelf antwoord op twee vragen: rijden we in steeds kleinere auto's en worden auto's steeds duurder?
Laten we beginnen met wat beginvoorwaarden:
-Ik heb de volgende segmenten bekeken: A (VW Up), B (VW Polo), C (VW Golf), D (VW Passat, BMW 3), E (BMW 5) en F (BMW 7).
-Bovenstaande segmenten zijn vanaf de jaren '70 te herkennen in de markt. Daarvoor veel minder.
-Ik heb me beperkt tot Europese merken. Aziaten en met name Amerikanen hanteren andere normen om tot een klasse-indeling te komen.
-Ik heb me beperkt tot een kleine steekproef en alle cijfers zijn dus "om-en-nabij".
-Prijsinformatie heb ik allemaal omgerekend in euro's.
-Ik heb de volgende gegevens bekeken: uitwendige lengte, wielbasis en nieuwprijs van de net-niet basisuitvoering.
-Voor de segmenten A t/m C heb ik hatchbacks bekeken, voor D t/m F sedans.
Laat ik met een open deur beginnen: alle segmenten zijn in afmetingen flink gegroeid door de jaren heen. Eigenlijk meer dan ik had verwacht. Het A-segment is het hardst gegroeid: gemiddeld 60 cm langer en 50 cm meer wielbasis nu dan in 1975 (mijn basisjaar). Segmenten B, C en D laten een ongeveer even grote groei zien: 50 cm in lengte en 25 cm in wielbasis. Segmenten E en F zijn beduidend minder gegroeid, +35/25 cm voor E en +20/20 cm voor F.
Hierover een aantal opmerkingen. De groei van het A-segment is mede te danken aan het feit dat een aantal merken vanaf begin jaren '00 feitelijk B-segmenters voor ontwikkelingslanden hier als A-segmenter aanboden, denk aan de VW Fox. Die praktijk is nu minder, maar de Europese A-segmenters zijn wel meegegroeid.
De groei van de segmenten is niet helemaal lineair. Een belangrijke verandering vond plaats begin jaren '00 toen een aantal volumemerken hun D- en E-segmenters samenvoegden. Deze wagens werden commercieel gezien in het D-segment geplaatst, maar hadden de afmeting van een kleine E-segmenter. Door die verandering ontstond in de onderliggende segmenten meer ruimte voor groei en recenter zijn dus B- en C-segmenters flink gegroeid.
Doordat de kleinere segmenten groeiden, maar het F-segment beduidend minder, is E-segment in de verdrukking gekomen. Auto's in dat segment zijn inmiddels bijna net zo groot als F-segmenters. Het onderscheid ligt nog vooral in de prijs. Je kunt het E-segment inmiddels beschouwen als non-premium F-segment.
Tegelijkertijd is het A-segment zodanig gegroeid, dat er aan de onderkant van de markt ruimte is gekomen voor een nieuw segment. Kleine stadsautootjes voor twee inzittenden. In China wordt dat segment gevuld door een soort brommobielen, die zo'n 80 km/u kunnen rijden en extreem populair zijn. In Europa is de invulling veel lastiger, omdat mensen voor een kleine auto doorgaans ook minder willen betalen en daarmee het segment economisch oninteressant voor fabrikant maken.
Ik had de wielbasis geselecteerd als indicator voor binnenruimte. Hoewel niet perfect, geeft het mijns inziens een aardig beeld. Als je die waarde analyseert, dan zijn alle segmenten sinds 1975 zo'n twee posities omhoog geschoven. Dus de A-segmenter van nu was in 1975 een C-segmenter en een C-segmenter nu was in 1975 een E-segmenter.
Als we kijken naar de buitenmaten dan gaat deze vlieger niet helemaal op. Die zijn namelijk iets minder gegroeid. Zelfs als je corrigeert voor het lengteverschil tussen hatchback (A, B en C) en sedan (D, E en F) dan nog is de groei geen twee segmenten. Ik zou het 1,5 segment willen noemen. Maar nog steeds geldt dat de groei opmerkelijk is. Tegelijk geldt dat je bij kleinere buitenmaten meer binnenruimte hebt gekregen.
Mijn eerste vraag was: rijden we in steeds kleinere auto's?
Het antwoord daarop is: nee. We rijden in een lager segment (1975: C/D voor een modaal gezin, 2019: A/B ), maar de auto's zijn nog ongeveer net zo groot.
Dan de prijzen. Ten eerste zijn oude prijzen in guldens en nieuwere in euro's. Ik heb de oude prijzen simpelweg omgerekend met factor 2,2. Dat is misschien niet helemaal correct, omdat de gulden vroeger nogal kon fluctueren ten opzichte van andere valuta, maar ik was te lui om een volledige macro-economische beschouwing op deze beperkte dataset los te laten.
Laat ik weer beginnen met een open deur: in absolute zin zijn de autoprijzen enorm gestegen sinds de jaren '70. Een A-segmenter ging toen vanaf €2.500 en een F-segmenter van €18.000. Nu is dat respectievelijk €12.000 en €110.000. Echter zijn de absolute getallen niet echt interessant, want ons inkomen is navenant meegestegen. Wat ik heb gedaan, is de nieuwprijzen afzetten tegen het bruto nationaal product per hoofd van de bevolking. Voorbeeld: ons BNP per capita is nu ongeveer €43.000, de A-segmenter kost €12.000, dus de relatieve prijs is 28% BNP. Dit geeft mijns inzien een redelijk beeld van de werkelijk autoprijzen. Ik heb het dus vanaf nu over deze relatieve prijs.
Analyse van de prijzen levert dan een misschien best opmerkelijk beeld op. Tot eind jaren '90/begin jaren '00 stegen de relatieve prijzen van alle segmenten, maar daarna (sinds de invoering van de euro!) zijn ze weer gedaald. Auto's in de segmenten A t/m C zijn nu goedkoper dan in 1975. En dat ondanks de toename in formaat en de voortschrijdende techniek, meer veiligheid, sterkere motoren en allerlei electronische hulpmiddelen.
In de hogere segmenten zijn de prijzen hoger dan in 1975, maar lager dan in 2000. Dit heeft te maken met een grote verandering in de markt. In de jaren '70 waren er gespecialiseerde autobouwers, die maar in enkele segmenten vertegenwoordigd waren (Bijvoorbeeld Fiat met kleine auto's, of Mercedes met niets onder het E-segment) en volumemerken, die van alles wat maakten. Richting de eeuwwisseling werden echter vrijwel alle gespecialiseerde merken volumeproducenten, actief in vele segmenten. Tegelijk vond er differentiatie plaats volgens het begrip 'premium', waarbij premium staat voor een dure variant auto in een bepaald segment. Het aanbod in de lagere segmenten wordt bepaald door non-premium auto's, maar vanaf het D-segment zijn er eigenlijk alleen nog maar premium producten te koop. Met de bijbehorende hogere prijs. Zouden er nog non-premium E-segmenters te koop zijn, dan zouden die naar mijn mening nu ook relatief minder kosten dan in 1975.
Mijn tweede vraag was: worden auto's steeds duurder?
Het antwoord daarop is: nee. Auto's in de populaire segmenten zijn nu zelfs goedkoper dan 45 jaar geleden. En vele malen beter, groter, veiliger. Dit is het beeld dat voor mij overblijft: een huidige B-segment auto is goedkoper dan een B-segmenter uit 1975 en vergelijkbaar qua formaat met een D-segmenter uit 1975. We zijn er in 45 jaar dus heel wat op vooruit gegaan!
Tot slot, de data. Je leest tot nu toe alleen mijn conclusies, zonder dat ik al mijn cijfertjes heb genoemd. Ik heb geen geheime informatie gebruikt, dus iedereen kan voor zichzelf hetzelfde doen. Ik heb geen zin om alles te gaan overtypen, dus ik geef hier een aantal tabelletjes met data, die ik verzameld en gebruikt heb.
Gemiddelde lengte van de auto [cm] (in 1975 / 1985 /1995 / 2007 / 2018)
A-segment: 295 / 335 / 340 / 355 / 355
B-segment: 355 / 365 / 375 / 400 / 405
C-segment: 380 / 400 / 400 / 425 / 435
D-segment: 425 / 440 / 450 / 470 / 475
E-segment: 460 / 470 / 480 / 490 / 495
F-segment: 495 / 495 / 505 / 505 / 515
Gemiddelde wielbasis van de auto [cm] (in 1975 / 1985 /1995 / 2007 / 2018)
A-segment: 190 / 215 / 220 / 235 / 240
B-segment: 235 / 235 / 245 / 250 / 255
C-segment: 240 / 250 / 255 / 260 / 265
D-segment: 250 / 255 / 265 / 270 / 280
E-segment: 270 / 270 / 280 / 285 / 295
F-segment: 285 / 285 / 295 / 295 / 300
Basisprijs van de auto [euro] (in 1975 /1995 / 2018)
A-segment: 2.500 / 8.000 / 12.000
B-segment: 4.000 / 11.500 / 17.000
C-segment: 5.000 / 13.500 / 24.000
D-segment: 6.000 / 18.000-25.000* / 35.000-40.000*
E-segment: 8.000-11.000* / 27.000-36000* / 60.000*
F-segment: 18.000* / 68.000* / 110.000*
(waarden met * voor premium-variant)
BNP per capita [euro]
1975: 8.200
1995: 21.000
2018: 43.000
Relatieve prijs van de auto [% BNP] (in 1975 /1995 / 2018)
A-segment: 32 / 38 / 28
B-segment: 49 / 52 / 41
C-segment: 61 / 64 / 56
D-segment: 73 / 82-114* / 81-93*
E-segment: 98-135* / 122-163* / 140*
F-segment: 220* / 309* / 256*
(waarden met * voor premium-variant)
