Eerste Rijtest: Jaguar XE

Laten we er niet te ingewikkeld over doen of de spanning onnodig lang opbouwen: de Jaguar is geen goede auto. Het zit namelijk zo: de Jaguar XE is een héle goede auto. In de omgeving van Lissabon kunnen we rijden met een van de zestien met de hand gebouwde prototypes. De fabricage van de eerste 600 preproductiemodellen – die wel van de officiële assemblagelijn in het Engelse Solihull lopen - is twee weken geleden mondjesmaat aangevangen, eind april moet de fabriek op volle toeren draaien. Aan de buitenkant van onze XE maakt Jaguar via een grote sticker op de zijkant duidelijk dat we met een prototype onderweg zijn, binnenin is die taak weggelegd voor een grote rode 'dodemansknop' op de middentunnel, waarmee je in geval van nood de hele auto uitschakelt. Laat je door deze informatie niet op het verkeerde been zetten; de XE waarmee de Engelsen ons op pad sturen, hangt heus niet met plakband en tie wraps aan elkaar. Afgezien van een kraakje hier en daar is dit voor 95 procent de auto die je in juni in de showroom zult aantreffen.

Onbescheiden

Jaguar stelt zich onbescheiden op als het aankomt op de intenties die het heeft met de XE. De nieuweling gaat niet alleen concurreren met de Mercedes C-klasse, BMW 3-serie en Audi A4, de XE zal – als het aan de Britten ligt - het Duitse drietal overtreffen. "We zijn nergens voor compromissen gegaan, dit is een echte rijdersauto", zegt Jon Darlington, Vehicle Engineering Manager van de XE. "Hij ziet eruit als een sedan maar heeft het hart van een sportwagen." Als er daarna wordt gerept over 'een optimale balans tussen comfort en sportiviteit' ligt cynisme van onze kant op de loer. Dat wordt echter razendsnel de kop ingedrukt vanaf het moment dat we de eerste kilometers aan het maken zijn. Het is heel knap hoe Jaguar inderdaad die delicate balans in het onderstel heeft weten te vinden, mede dankzij de montage van dubbele draagarmen aan de voorkant en multilink-achterasconstructie, 'Integral Link' genaamd. Niet de goedkoopste oplossing maar het loont; de XE neemt eigenlijk het sportieve stokje over dat BMW met de nieuwe 3-serie een beetje heeft laten slingeren. Ondanks het sportieve R-onderstel van onze testauto blijft er nog voldoende comfort over in de koets, die als geheel indrukwekkend solide aanvoelt. De auto geeft geen krimp op de pokdalige, slingerende Portugese binnenweggetjes. Van overhellen in de bochten is nauwelijks sprake en de ophanging werkt alle oneffenheden moeiteloos en zonder bijgeluiden weg.

Juiste evenwicht

Ook bij de afstemming van de – elektrisch bekrachtigde - besturing heeft Jaguar het juiste evenwicht gevonden. Er zit veel gevoel in de installatie en de reacties op stuurbewegingen zijn direct zonder dat het een nerveuze bedoening wordt. Bovendien ligt het compacte F-Type-achtige stuurtje uitstekend in de hand. Wellicht dat het voor comfortminnende Mercedes-rijders allemaal iets te stevig en sportief is maar eigenaren van een BMW 3-serie zullen het rijgedrag van de XE zeker weten te waarderen. Sterker, wie terugverlangt naar de sportieve inslag van de vorige generaties 3-serie, is bij de compacte Jag aan het juiste adres. De dieselversies van de XE zijn ook leverbaar met handgeschakelde zesbak maar wij hebben alleen kennis kunnen maken met de achttrapsautomaat van ZF, die z'n werk zijdezacht, soepel en snel verricht. Een absolute aanrader die nauwelijks afbreuk doet aan het sportieve karakter van de auto. Valt er dan helemaal niets te mekkeren over de XE? Jazeker wel. De nieuwe 2,0-liter Ingenium-dieselmotor van 180 pk waar we mee op pad zijn, is weliswaar snel en soepel en hij zal ongetwijfeld goed scoren op de zuinigheidsladder, een fluisteraar is het allerminst. Bij stevig accelereren nagelt het blok erop los en dat doet afbreuk aan het comfort en de kwaliteitsbeleving. Jaguar is zich ervan bewust: net als de auto's zijn de motoren handgebouwde voorserie-exemplaren, ze beloven dit te verbeteren bij de serieproductie.

Premium uitstraling

Wie mee wil doen met de grote jongens in dit segment kan maar beter zorgen dat het interieur een 'premium' – 'hoogwaardig' in normaal Nederlands - uitstraling heeft, met bijpassende afwerking en materialen. Ook op dit onderdeel heeft Jaguar z'n zaakjes prima voor elkaar. Het dashboard, dat wordt 'omringd' door een chique speedboot-achtige rand die we kennen uit de XJ, oogt verzorgd en op ergonomisch vlak hebben we dan ook weinig klachten. Alle bedieningsorganen zitten waar je ze verwacht en omdat je zo'n beetje alle extra functies bedient via het touchscreen, hoef je geen onnodige omwegen te nemen met een net iets te ingewikkelde alles-in-één draai/drukknop in de middentunnel. Jaguar had er wellicht wel verstandig aan gedaan om een paar extra knopjes te monteren voor zaken als stoelverwarming, daarvoor wil je tijdens het rijden niet eerst een menuutje in. Het hele infotainmentsysteem is overigens nieuw en werkt als geheel een stuk prettiger dan voorgaande edities bij Jaguar.

Uitgebalanceerd en solide

Dat Jaguar veel in z'n mars heeft, wisten we. Toch heeft het merk onze verwachtingen met de XE overtroffen. De auto maakt een zeer degelijke, uitgebalanceerde en solide indruk en kan zich qua rijeigenschappen moeiteloos meten met de gevestigde orde. We durven zelfs te stellen dat dit de best sturende auto in z'n klasse is. Het succes van de XE zal vallen of staan met de bereidheid van de consument om eens uit de vertrouwde 3-series, C-klasses en A4's te stappen. Dat zal nog niet meevallen, maar aan de auto ligt het absoluut niet. Als het Jaguar lukt om de geluidsproductie van de dieselmotor nog wat in te perken, is de zakelijke rijder straks – de levering start in juni - een man of vrouw in bonus want die rijdt er niet alleen piekfijn bij, hij/zij profiteert ook nog eens van 20 procent bijtelling. Dat geldt zowel voor de diesel met 163 en 180 pk. We kijken nu al uit naar de eerste vergelijkende test met de Grote Drie, waarbij XE allesbehalve kansloos is.