Rij-impressie Porsche Cayman R

Een Boxster met twee pedalen was altijd een combinatie die het beste gemeden kon worden. Maar sinds de Tiptronic-automaat naar het museum is verwezen, gaat die redenering niet meer op. Immers; wie wil er nog zelf schakelen sinds de uitvinding van de automaat met dubbele koppeling? Hooguit snobs en circuittijgers zullen tot in lengte van dagen blijven ­beweren dat er niets gaat boven een handbak, maar wie eenmaal geproefd heeft van Porsches PDK-transmissie wil op de open­bare weg nooit meer anders. Deze automaat schakelt letterlijk in een oogwenk en zorgt bovendien voor een lager gemiddeld verbruik en snellere acceleratietijden dan de handgeschakelde variant.
Diezelfde snob zal tevens blijven vragen of je geen 911 kon betalen wanneer je aan komt rijden in een Cayman of Boxster. Maar wie anno 2011 nog beweert dat een 911 ­veruit superieur is, heeft weinig verstand van auto's. Een standaard-911 is een echte macho-auto met zijn zware carrosserie, weerbarstige koppeling en zwiepende achterzijde. Met de 911 ben je constant in gevecht als de omstandigheden moeilijk worden, terwijl de Cayman en Boxster auto's zijn die je aantrekt als een handschoen. Er zijn weinig sportwagens waarin je zó snel zó hard durft te gaan. De balans is perfect dankzij de middenmotor en als het gaat om beleving zijn er nauwelijks auto's die voor dit geld zoveel sensatie bieden.

Race-accu levert 15 kilo op
Dat geldt helemaal voor de nieuwe Cayman R. Dit model is vanaf nu leverbaar voor prijzen die beginnen bij € 95.800 voor de handgeschakelde versie en € 97.500 voor de variant met PDK en doet er qua beleving nog een flinke schep bovenop. Dat heeft Porsche bewerkstelligd door de Cayman ­betere prestaties, meer rijdynamiek en een pittiger karakter te geven. Ook is de Cayman R 55 kilo lichter dan de Cayman S, waardoor de auto 1.295 kilo weegt. Bepaalde comfortsnufjes zijn weggelaten en her en der zijn lichtere materialen toegepast. Als optie is bovendien een lichtgewicht lithium-ion race-accu verkrijgbaar, net als in bijvoorbeeld de 911 GT3 en GT2 RS. Dat scheelt weer 15 kilo. Het enige nadeel is dat deze niet functioneert bij temperaturen onder het vriespunt. Ten slotte werd het onderstel nog eens 20 millimeter verlaagd, waardoor de R met chirurgische precisie door de moeilijkste bochtencombinaties kunt jagen.
Aan de buitenkant zie je meteen dat de Cayman R dichter bij de weg ligt dan de S. Maar er zijn meer herkenningspunten: de vaste achterspoiler, de koplampen met zwarte achtergrond, de zwarte spiegel­kappen en het Porsche-opschrift op de ­flanken verwijzen naar klassieke sport­wagens van Porsche, zoals de 911 R, die in 1967 als eerste het R-label mocht dragen. De Cayman R valt ook op door zijn 19-inchwielen. Dat zijn de lichtste die Porsche heeft. De complete set weegt minder dan 40 kilo. Zoals gezegd ­levert Porsche de auto tegen meerprijs ook met een zeventraps­automaat met ­dubbele koppeling. Daarmee is de Cayman R in ­combinatie met het Sport Chrono Pakket nog iets rapper, want dan heeft hij slechts 4,7 seconden nodig om een snelheid van 100 km/h te bereiken. Bovendien schakel je 60 procent sneller dan de snelste mens met een handbak zou ­kunnen.

Als een F1-coureur
Dankzij de gewichtsreductie is de Cayman R een nog fijnere rijmachine geworden. De vermogen-gewichtsverhouding is ­verbeterd naar 3,9 kg/pk (handgeschakelde zesbak) en 4 kg/pk (zeventrapsautomaat), maar deze cijfers zeggen weinig. Zelf rijden des te meer. Dat doen we dan ook, op het zonovergoten eiland Mallorca. Eerst even de kritiek. Bij de PDK-bak zitten de flippers aan het stuur. En dus zitten de flippers bij het ­insturen de ene keer links en de andere keer rechts. Een omissie die Porsche eenvoudig zou kunnen verhelpen door ze op de stuurkolom te monteren, maar we zijn allang blij dat de weinig intuïtief aan­voelende drukknoppen op het stuurwiel het veld hebben geruimd.
Zolang je geen haarspeldbochten tegenkomt of je op het circuit begeeft, is er geen beter systeem te vinden. Wel had het geheel iets mechanischer mogen aanvoelen. Een fijn klikje bij het naar je toe trekken van de flippers bijvoorbeeld, of een iets hardere schok van de bak tijdens het schakelen. Het zijn details, want wanneer je razendsnel door de versnellingen schiet, voel je je als een Formule 1-coureur die totale controle over zijn voertuig heeft. En wanneer je maar een iets beter dan gemiddelde automobilist bent, is dat gevoel niet eens bedrieglijk.
De Cayman R is voorzien van een systeem dat de binnenste wielen bijremt zodra je een bocht verkeerd hebt ingeschat. Net als ESP inderdaad, maar nu zonder de gas­toevoer te onderbreken.

Walter Röhrl-logica
Op de openbare weg is de PDK perfect. Bochten zijn niet langer een obstakel, maar simpelweg links- en rechtsom draaiende sfeerverhogers. Zonder een spoor van drama of een zweempje zweet volgt de auto de gekozen koers. Op het circuit is het een ander verhaal. Dan kom je toch regelmatig in de knoei met de flippers en ga je al snel rafelig door de bocht. Dat weet ook Walter Röhrl, Porsche-testcoureur en voormalig wereldkampioen rally, met wie we een ­snelle ronde over het circuit rijden.

"Waarom zou je die 25 kilo meergewicht van de PDK-bak willen wanneer je veel op ­circuits komt?", moppert Walter. "Dan kies je toch de lichtste versie? Zonder radio, ­zonder airco en zonder PDK?" We zijn het met hem eens dat er niets gaat boven een handbak als je op een circuit probeert om zo snel en secuur mogelijk hard te rijden. Aan de ­andere kant: wie gebruikt zijn Cayman R ­uitsluitend voor het circuit? Die 25 kilo ­minder gewicht ten opzichte van de PDK-variant voelen wij overigens niet. Wel weten we ­altijd precies in welk ­verzet we ­zitten en waar we de andere versnellingen kunnen vinden. Lastig kiezen dus.
Na een dag sturen zijn we eruit. Toch de handbak. Niet alleen omdat het ouderwetse H-patroon je nog meer bij de auto betrekt dankzij het samenspel tussen gaspedaal en koppeling, maar ook omdat de PDK-bak in de Cayman R niet zo heftig reageert als in bijvoorbeeld een 911 Turbo S. Nogmaals, wanneer je nooit een trackday zult bezoeken, nooit een rondje Zandvoort zult doen of nimmer een Alpenpas zult bedwingen, doe dan net als 85 procent van de moderne Porsche-kopers en ga voor de PDK. Maar de echte puristen zijn toch ­beter af met een ouderwetse handbak. Intenser dan rijden op het circuit in je eentje in een kale Cayman R wordt het niet snel. Na de lunchpauze gaan we dan ook nietin de zon zitten voor de pitsstraat, maar ­stappen weer in en rijden door en ­ontdekken vervolgens dat je met de auto ook nog eens heel gemakkelijk kunt driften; dat lukt niet in alle auto's met middenmotor. De achterzijde waaiert ­sierlijk uit en is ­gemakkelijk beheersbaar. Een oplichtend lampje ten teken dat de brandstoftank in zijn reserve staat, kan ons niet stoppen. Een rode vlag ten teken dat de fotografen de baan willen gebruiken voor rijopnamen doet dat wel. Enigszins transpirerend (want geen airco) stappen we uit. Een beetje moe, maar voldaan.

Maar Zuid-Frankrijk dan?
Nadat we even onze oksels hebben aan­gestipt met de deostick en vervolgens instappen om onze weg te vervolgen, komt een ander sterk punt van de Cayman naar voren. Na een middag driften, racen en ­gemarteld te zijn door ons en Walter Röhrl, voelt 'onze' R nog net zo fris en fruitig als toen-ie net de fabriek kwam uitrijden.
Geen kromme remschijven, geen weggezakt ­rempedaal en geen rammeltjes of kraakjes. Gewoon een auto die klaar is voor nog een ­circuitsessie en nog een en dan nog een. Het is dat je nooit zeker weet of Porsche niet met een nóg extremere versie komt (Cayman R Clubsport, Cayman R Cup, Cayman R GT3 RS, of waarmee de marketingmannen ook maar op de proppen komen), anders hadden we deze auto direct toegevoegd aan onze virtuele garage met favoriete auto's aller tijden.
Voorlopig moeten we het doen met onze herinneringen en met de wetenschap dat deze auto zelfs bij Walter Röhrl eenglimlach aan het getekende gelaat weet te ontlokken. Dan, onderweg naar het vliegveld, bedenken we plotseling tot onze schrik dat we op Mallorca maar heel weinig kilometers op de snelweg hebben gemaakt. We weten dus niet goed hoe de auto zich gedraagt tijdens een lange trip naar – laten we zeggen – Zuid-Frankrijk. Dat moeten we binnenkort maar eens uitproberen dan!