Over Garage 2.0

Wat was hij goed gisteravond, de documentaire over Toyota- en Kia-dealer Kooijman, een veelvoudig bekroond bedrijf met drie vestigingen dat qua klanttevredenheid en rendement voorop wil blijven lopen. Wie niet keek: gaat dat zien op Uitzending Gemist. Nooit werd het wezen van de autobranche zo scherp in beeld gebracht.

Garage 2.0 toont de harde, ontroerende, sympathieke en soms bittere werkelijkheid achter de glanzende gevels, waar de frontsoldaten van de industrie hun klanten binnenslepen. Geweldig van documentairemaakster Catherine van Campen dat ze de crew van Kooijman zo ver kreeg, dapper van Kooijman zich zo bloot te durven geven.

Van Campen zag alles. De aftersalesbijeenkomsten met hun powerplay van harde cijfers. De peptalk in de kersttoespraak: "Waar ik nou zo benieuwd naar ben; hebben we ook een zakelijk goed voornemen?" De popiejopietaal van de oplaadsessies voor de presentatie van de nieuwe Aygo, met de huisyell onder toeziend oog van baas Gert Kooijman ("Het is belangrijk dat we vanavond even de juiste flow hebben"): "Yell, yell, yell, Kooijman komt er wel."

Je krijgt de glamour en de treurnis mee. De mooie verkoopgesprekken met de grappen en de charme-offensieven: "Helemaal vergeten je te vragen hoe de kleine heet". Maar ook het drama van de achterblijvers die het spel niet goed genoeg meespelen. Kooijman gaat ver om zijn mensen scherp te houden. De functioneringsgesprekken zijn soms pijnlijk. "Qua expressie zit er weinig gezelligheid in je gezicht", krijgt een monteur te horen. De bergingsman moest maar eens naar de kapper. "Het wordt kerst, het is wel leuk als je er weer fris en fruitig uitziet".

Gert, voor wie je ondanks bedenkingen tegen zijn zakelijke nieuwspraak steeds meer sympathie krijgt, wil de beste blijven. "De klanttevredenheid is superhoog, daar ben ik heel trots op, en dat moeten we nog beter maken." De sales manager die dat niet snapt heeft een probleem.

Maar aan de onderhandelingstafel is Gert vorstelijk. Zie hem de oude Cor in een verse Toyota praten, een breekbare man met een stok. Subtiel brengt Van Campen zijn dramatische verhaal in beeld. Het gaat niet goed met hem, die ochtend heeft de dokter hem slecht nieuws gebracht. Gert ziet wat voor vlees hij in de kuip heeft, kwetsbaarheid. Cor, zegt hij vaderlijk, op jouw leeftijd moet je een automaat hebben. Ze maken samen een proefrit, die naar tevredenheid verloopt. Cor geeft van de zenuwen soms wat veel gas. Nu de deal nog. Nou, zegt Cor zo stoer mogelijk, dan gaan we eens kijken of jij een heel net prijsje neer kan leggen. Hij zet al zijn wapens in. Zijn status van trouwe klant, die beloond mag worden, en zijn gezondheidstoestand.

Het kwartje valt: dit wordt misschien zijn laatste auto wel. Thuis aan tafel met zijn vrouw barst hij in huilen uit. Maar mocht het misgaan, snottert hij, dan neemt Kooijman de auto terug. Als het mis gaat, zit zijn vrouw niet met de brokken. En hij heeft zijn Toyota. Automaat.

Dit is wat auto's met ons doen, mensen.

Waarom is dit zo goed? Omdat documentairemaakster Catherine van Campen niemand te kijk zet. De klanten niet en de mensen op de werkvloer niet, die in het smoezelige rokershoekje lief en leed met elkaar delen. Dit gaat over de struggle for life aan beide kanten van de onderhandelingstafel, het gevecht met de koper en de strijd voor het behoud van je baan. Ik wens Garage 2.0 en de firma Kooijman alle prijzen van de wereld toe.